Το ώκιμον το βασιλικόν, ο γνωστός µας βασιλικός ή βασιλιτζιά, ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών.

Είναι πολυετές, πολύκλαδο, λείο ή ελαφρά χνουδωτό φυτό. Έχει φύλλα µε μικρό µίσχο, ωοειδή, προµήκη και αρωματικά. Τα άνθη του είναι άσπρα ζυγόμορφα και βρίσκονται σε µπουκέτα στη βάση των άνω φύλλων.

Ο καρπός του είναι µικρή κάψα. Ανθίζει αργά το καλοκαίρι ή νωρίς το φθινόπωρο και είναι καλλωπιστικό φυτό, σπάνια να το βρούμε να φυτρώνει άγριο. Υπάρχουν πάρα πολλές ποικιλίες βασιλικού, μερικοί τις ανεβάζουν στις 500, που διαφέρουν ως προς το μέγεθος και σχήµα των φύλλων τους, χρώμα και άλλα χαρακτηριστικά.

Ο βασιλικός είναι ένα χιλιοτραγουδισµένο φυτό, πράγµα που φανερώνει ότι εκτιµόταν πλατιά από τον κόσµο, είτε για το άρωμα του είτε για τις ωφελιμότητες του.

Ο Πλίνιος τον αναφέρει σαν βότανο και τον σύστηνε για την επιληψία.

Στη χριστιανική θρησκεία είναι συνδεδεμένος µε την ανακάλυψη του Τιμίου Σταυρού από την Αγία Ελένη και τα κλωνιά της χρησιμοποιούνται σε αγιασμούς.

Από το Μεσαίωνα βρίσκουμε αρκετές παράξενες ιδέες για το βασιλικό όπως, αν αφεθεί ένα κοπανισμένο κλωνί βασιλικού κάτω από μία πέτρα, αυτό μετατρέπεται σε σκορπιό ή αν αφεθούν λειωµένα φύλλα στον ήλιο, αυτά θα μεταμορφωθούν σε σκουλήκια.

Παρά τις παράξενες αυτές ιδέες, χρησιμοποιούσαν το βασιλικό σαν αντίδοτο για τα δαγκώματα των σκορπιών και πίστευαν ότι αν µια ετοιμόγεννη γυναίκα, κρατούσε στο χέρι της ρίζα βασιλικού, τη βοηθούσε και απάλυνε τους πόνους της γέννας.

Στην Ινδία είναι αφιερωμένο στους Κρίσνα και Βισνού, βρίσκεται δε στο σπίτι κάθε Χιντού για να προστατεύει την οικογένεια και να καθαρίζει τον αέρα.

Στο πρόσφατο παρελθόν, ήταν αδιανόητο να µη βρισκόταν στο κάθε σπίτι στα χωριά του τόπου µας και ένα φυτό βασιλικού, που το περιποιόνταν µε περισσή φροντίδα.

Στο χώμα, που ήταν φυτεμένος ο βασιλικός, απάνω απάνω έβαζαν κόπρανα γαϊδάρου, που εμπόδιζαν την εξάτµιση του νερού και κρατούσαν την απαραίτητη υγρασία για το φυτό.

Το αιθέριο λάδι του βασιλικού χρησιμοποιείται στην αρωματοθεραπεία, στη ζαχαροπλαστική για αρωματισμό ζαχαρωτών, καραμελών και παγωτών, στην αρωματοποιία, αρτοποιία, ποτοποιία και αλλαντοποιία.

Περιέχει αιθέριο λάδι που η σύνθεσή του είναι αρκετά σύνθετη και επηρεάζεται από το είδος του βασιλικού και από τα συστατικά του εδάφους που φυτρώνει.

Το κύριο συστατικό του είναι λιναλοόλη, κινεόλη, ευγενόλη, πινένιο και καμφορά. Ο βασιλικός περιέχει ακόμη σαπωνίνες, ταννίνη, φλαβονοειδή και οργανικά οξέα.

Έχει καταπραυντικές, τονωτικές, ευστόµαχες, χωνευτικές, ευκοίλιες, σπασµολυτικές, εμμηναγωγές, µαλακτικές, διουρητικές, αντιφλεγµονικές και ορεκτικές ιδιότητες.

Συστήνεται για τόνωση του οργανισμού σε νευρικές ανωμαλίες που συνοδεύονται µε κατάθλιψη, πονοκεφάλους, ηµικρανίες, αϋπνίες, άγχος, ζαλάδες, σπασμούς, σε επιληψία και παράλυση, για τόνωση της µνήµης, για όσους εργάζονται πνευματικά και σε πνευματική υπερκόπωση.

Οι θεραπευτικές Ιδιότητες του αιθέριου λαδιού ήταν γνωστές από την αρχαιότητα και χρησιμοποιούταν για προβλήματα του αναπνευστικού µε εισπνοές και γαργάρες, για προβλήματα χώνεψης και σαν αφροδισιακό.

Σήµερα µε εισπνοές χρησιμοποιείται για προβλήματα αναπνευστικού, σε πονοκεφάλους, αμνησία και μελαγχολία.

Σαν αντισπασμωδικό, µε µασάζ στην κοιλιακή χώρα, κατευνάζει ενοχλήσεις από δυσπεψία και οδυνηρά έµµηνα, ενώ µε γαργάρες βοηθά σε άφθες και φλεγμονές ούλων.

Για να απλώσετε το άρωμα και τα οφέλη του αιθέριου ελαίου βασιλικού σε όλο το δωμάτιό σας, ρίξτε 5-6 σταγόνες από το μπουκάλι σε ένα διαχύτη.

Ιδιαίτερα σε περιόδους που χρειάζεστε νοητική εστίαση, αυτοέλεγχο και διέγερση της μνήμης, όπως κατά τις περιόδους εξετάσεων στο σχολείο.

Εάν οι μύες σας είναι σφιγμένοι ή έχετε κράμπες, κάντε ένα θεραπευτικό λάδι για μασάζ. Προσθέστε 5 σταγόνες αιθέριου ελαίου βασιλικού, μέσα σε 50 ml έλαιο βάσης.

Σε περίπτωση βρογχίτιδας ή άσθματος, για ένα σύντομο τρίψιμο στην πλάτη και στο στήθος προσθέστε σε 100 ml ελαίου βάσης, πρέπει να προστεθούν 5 σταγόνες έλαιο βασιλικού.

Επίσης υπάρχουν διαφορετική μέθοδοι, ανάλογα με τον λόγο χρήσης τους, όπως για παράδειγμα με κομπρέσες, σπρέι, εισπνοές από απόσταση ασφαλείας και θεραπευτικά μπάνια.

Tα αιθέρια έλαια μας δεν πρέπει να καταναλώνονται από το στόμα. Επειδή τα αιθέρια έλαια μας είναι 100 % αγνά, φυσικά και ισχυρά, θα πρέπει να αραιωθούν με λάδι φορέα πριν τα εφαρμόσουμε απευθείας στο δέρμα. Πρέπει να φυλάσσονται ασφαλείς και μακριά από παιδιά.

Η μεγαλύτερη προφύλαξη είναι να κάνετε ένα τεστ αλλεργίας στον εαυτό σας πριν χρησιμοποιήσετε ένα αιθέριο έλαιο, απλώνοντας μια σταγόνα από ένα μείγμα 1 % του αιθέριου ελαίου σε λάδι μεταφοράς, στο χέρι για 48 ώρες.

Αποφύγετε την εφαρμογή οποιουδήποτε αιθέριου ελαίου στα μάτια καθώς είναι μια ευαίσθητη περιοχή, είτε είναι αραιωμένο σε λάδι φορέα, είτε χρησιμοποιείται μόνο του.

Τα αιθέρια έλαια εσπεριδοειδών είναι φωτοευαίσθητα και μπορεί να ερεθίσουν το δέρμα, επομένως περιμένετε έξι ώρες μετά τη χρήση τους  πριν βγείτε έξω στο φως και ακτίνες του ήλιου.

Πολλές χημικές ουσίες που περιέχονται στο νερό της βρύσης εξατμίζονται σε πολύ χαμηλότερη θερμοκρασία από  ότι το αιθέριο λάδι. Όταν παίρνετε ένα ζεστό ντους αυτές οι χημικές ουσίες μπορούν να στραφούν σε αέρια μορφή και εύκολα εισπνέονται. Μία τέτοια χημική ουσία είναι το χλώριο. Όταν εξατμίζεται μαζί με άλλες χημικές ουσίες που περιέχονται στο νερό, μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε χλωροφόρμιο. Όταν εισπνέεται, μαζί με τον ατμό από το ντους, τα αέρια αυτά μπορούν να προκαλέσουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία. Εκείνοι που είναι ευαίσθητοι, μπορούν να αγοράσουν ειδικά φίλτρα που εφαρμόζουν στο ντους, έτσι ώστε να μειώσει την ποσότητα των χημικών ουσιών.

Σημείωση:

Όλα τα σκευάσματα βοτάνων μπορούν να αποθηκευτούν αποτελεσματικά σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος, για παράδειγμα μέσα σε ένα ντουλάπι κουζίνας.

Θα πρέπει πάντοτε να ελέγχουμε την ένδειξη ημερομηνίας που ορίζετε από τον κατασκευαστή και η οποία δηλώνει το διάστημα που μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε.

*  Προειδοποιήσεις:

Η παραπάνω περιγραφή του φυτού, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση συνταγή.

Η πληροφορίες που αναφέρονται έχουν αντληθεί από ακαδημαϊκά βιβλία, έρευνες, άρθρα και αναφορές καταξιωμένων βοτανολόγων.

Για τον άνθρωπο κάθε ουσία δυνητικώς μπορεί να έχει ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, καθώς αυτό προέρχεται ανάλογα από την ποσότητα της ουσίας που θα μπει στον οργανισμό, και από τη δυνατότητα αυτού να την απομονώσει ή να την αποβάλλει μετά από κάποια επεξεργασία.

Θεωρείτε αυστηρά απαραίτητη η συμβουλή ειδικού, πριν από την χρήση οποιουδήποτε αιθέριου λαδιού και για οποιονδήποτε λόγο.

Επίσης συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν είστε έγκυος, θηλάζετε, βρίσκεστε υπό φαρμακευτική αγωγή ή αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας. Να φυλάσσεται μακριά από τα μικρά παιδιά.