Ο ευκάλυπτος ο σφαιριόκαρπος και ο ευκάλυπτος ο ερυθρός ανήκουν στην οικογένεια των Μυρτίδων. Είναι δένδρο αειθαλές και πανύψηλο. Στην πατρίδα του υπάρχουν γιγάντια δένδρα που φθάνουν τα 100 µέτρα ύψος.

Στον τόπο µας έχουν καταγραφεί δένδρα µέχρι 30 µέτρα ύψος. Έχει φύλλα απλά, λεία, δερματώδη, λογχοειδή, οξύκορφα και µε μικρό µίσχο.

Τα άνθη του είναι κιτρινωπά ή κοκκινωπά και βρίσκονται αρκετά µαζί σε ακραία σκιάδια. Ανθίζουν από τον Αύγουστο µέχρι το Νιόβρη.

Το ξύλο του είναι σκληρό και δε σαπίζει εύκολα, γεγονός που το κάνει κατάλληλο για ξύλινες κατασκευές στην οικοδομική, στην αμαξοποιία και επιπλοποιία.

Η φλούδα του χρησιμοποιείται στη βυρσοδεψία, για παρασκευή χαρτιού και σχοινιών.

Το ρίζωμα του είναι δυνατό, η κεντρική ρίζα εισχωρεί βαθιά µέχρι και 20 µέτρα, οι δε περιφερειακές ρίζες ξαπλώνονται επιφανειακά σε αρκετή απόσταση, καταστρέφοντας πεζοδρόμια, θεμέλια υποστατικών και δρόμους που βρίσκονται στην ακτίνα δράσης τους,

Πατρίδα του είναι η µακρινή Αυστραλία και Τασμανία. Έχει όμως γίνει ένα κοσμοπολίτικο δένδρο χάριν στη χρησιμότητα του και στην ευκολία µε την οποία εγκλιματίζεται. Υπάρχουν πάνω από 300 γνωστά είδη ευκαλύπτου.

Στον τόπο µας τα πιο συχνά είδη ευκαλύπτου είναι ο σφαιριόκαρπος, που αποτελεί και τον πρώτο  επισκέπτη από τα 70 και πλέον είδη ευκαλύπτων που συναντιούνται στην Κύπρο.

Στην Κύπρο εισήχθη επί Αγγλοκρατίας, το 1895 και πρωτοφυτεύθηκε στη περιοχή Πισσουρίου, από τον Παναγιώτη Γεννάδιο, υπεύθυνο λειτουργό του τμήματος γεωργίας, σε µια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η µαλάρια, αποξηραίνοντας τα έλη, που αφθονούσαν στην Κύπρο και που έως γνωστό ήταν η εστία εκκόλαψης του ανωφελούς κώνωπα που μετέδιδε την αρρώστια, που αποτελούσε τη μεγαλύτερη μάστιγα της εποχής εκείνης.

Μάλιστα υπήρξε και µια ευγενική άµυλλα, για την καταπολέμηση της µαλάριας, μεταξύ του Άγγλου κυβερνήτη της νήσου, του Walder Sental, µε τους αντίστοιχούς του κυβερνήτες στη Μάλτα και στα Ελληνικά νησιά, που την κέρδισε ο κυβερνήτης της Κύπρου, γιατί κατάφερε πρώτος, αποξηραίνοντας τα έλη, να εξαλείψει τη µαλάρια.

Για αυτό και ο ευκάλυπτος αποκαλείται και «δένδρο του πυρετού». Πέραν όμως αυτής της εξήγησης, µια από τις ιδιότητες του ευκαλύπτου είναι να καταπολεμά και τον πυρετό.

Το αιθέριο λάδι του είναι λευκοκίτρινο, λεπτόρευστο υγρό µε οσμή καµφορά και γεύση δροσιστική, αρωματική. Περιέχει µέχρι και 80%  κινεόλη γνώστη σαν ευκαλυπτόλη, καμφένιο, πινένιο, ρητίνη κ.α.

Η τιµή του αιθέριου λαδιού, για φαρμακευτικούς σκοπούς, καθορίζεται από την ποσότητα κινεόλης που περιέχει. Ανώτερης ποιότητας θωρείται το αιθέριο λάδι από το είδος e.globulus, γιατί περιέχει 60-80% ο κινεόλη και ακολουθούν τα άλλα είδη.

Είναι αποτελεσματικό σαν αντισηπτικό σε ουρολοιμώξεις, σε βλεννόρροια και στη λευκόρροια, Εκτός από την αντισηπτική του ιδιότητα, που οφείλεται στην κινεόλη, το αιθέριο λάδι του υποβοηθά, µε την πια ερεθιστική του δράση, στην καλύτερη λειτουργία των επηρεαζόμενων οργάνων.

Είναι αξιοσημείωτες οι έρευνες που γίνονται µε φυτά που περιέχουν κινεόλη, για την ευεργετική της ιδιότητα στον οργανισμό, για περιπτώσεις αμνησίας, γιατί καταστέλλει την ενέργεια του ενζύμου που καταστρέφει τα κύτταρα µνήµης του εγκεφάλου.

Παρ᾽όλο που τα πειράματα ακόμη συνεχίζονται, τα αποτελέσματα τους είναι πολύ ικανοποιητικά. Για να έχουμε αποτέλεσμα, µε τη χρήση των φαρμακευτικών φυτών για θεραπευτικούς σκοπούς, θα πρέπει να τα χρησιμοποιούμε για μακρύ χρονικό διάστημα.

Μια από τις προϋποθέσεις για μακρόχρονη χρήση των φαρμακευτικών φυτών είναι αυτά, µετά από ολιγόµηνη χρήση τους να αντικαθιστούνται από ένα άλλο ή άλλα, µε παρόμοιες ιδιότητες, πριν επανέλθουμε στο πρώτο και ούτω καθεξής.

Το ευχάριστο είναι ότι η κυπριακή χλωρίδα συμπεριλαμβάνει αρκετά φαρμακευτικά φυτά, πού περιέχουν κινεόλη. Νοουμένου ότι η κινεόλη είναι συστατικό του αιθέριου λαδιού των φαρμακευτικών φυτών, μπορεί να συνδυαστεί η θεραπεία µε εσωτερική και εξωτερική χρήση, όπως είναι η λήψη εγχυμάτων, τα θεραπευτικά µπάνια, ο αρωματισμός χώρου και η αρωματοθεραπεία.

Το αιθέριο λάδι του χρησιμοποιείται σε φαρμακευτικά παρασκευάσματα για εντριβές και εισπνοές. Επειδή το ευκαλυπτέλαιο ερεθίζει τα νεφρά, αποφεύγουμε να το χρησιμοποιούμε καθαρό για εξωτερική χρήση.

Προτιμότερο να διαλύεται µε ηλιανθέλαιο (1:20) ένα µέρος ευκαλυπτέλαιο σε είκοσι μέρη ηλιανθέλαιου και να χρησιμοποιούμε τη διάλυση αυτή για θεραπευτικούς σκοπούς.

Χρησιμοποιείται επίσης για τις αντισηπτικές, ήπιες ερεθιστικές και ηρεμιστικές του ιδιότητες στην αρωµατοθεραπεία, από µόνο του ή σε συνδυασμό µε άλλα αιθέρια έλαια.

H εισπνοή αιθέριων ελαίων, μπορεί να προσφέρει θεραπευτικά οφέλη. Μπορείς να διαλύσεις το αιθέριο έλαιο σε ένα φυσιολογικό ή αλατισμένο διάλυμα. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της έντασης του αιθέριου ελαίου και να προστατεύσει τα αεραγωγά σου. Πάντοτε κρατάτε μία λογική απόσταση ασφαλείας, περίπου 3 έως 5 δάχτυλα.

*Προσαρμογή στις ανάγκες σου: Αρχίστε με μικρή δόση: Ξεκίνα με μικρή ποσότητα αιθέριου ελαίου και δοκίμασε την αντίδρασή σου. Μπορείς να ξεκινήσεις με μία-δύο εκπνοές και να παρατηρήσεις πώς αισθάνεσαι. Αυξήστε σταδιακά τον αριθμό των εκπνοών: Αν δεν αντιμετωπίζεις καμία αρνητική αντίδραση, μπορείς να αυξήσεις σταδιακά τον αριθμό των εκπνοών. Μπορείς να προσθέσεις μερικές επιπλέον εκπνοές κάθε φορά που το χρησιμοποιείς.

Tα αιθέρια έλαια μας δεν πρέπει να καταναλώνονται από το στόμα. Επειδή τα αιθέρια έλαια μας είναι 100 % αγνά, φυσικά και ισχυρά, θα πρέπει να αραιωθούν με λάδι φορέα πριν τα εφαρμόσουμε απευθείας στο δέρμα. Πρέπει να φυλάσσονται ασφαλείς και μακριά από παιδιά.

Η μεγαλύτερη προφύλαξη είναι να κάνετε ένα τεστ αλλεργίας στον εαυτό σας πριν χρησιμοποιήσετε ένα αιθέριο έλαιο, απλώνοντας μια σταγόνα από ένα μείγμα 1 % του αιθέριου ελαίου σε λάδι μεταφοράς, στο χέρι για 48 ώρες.

Αποφύγετε την εφαρμογή οποιουδήποτε αιθέριου ελαίου στα μάτια καθώς είναι μια ευαίσθητη περιοχή, είτε είναι αραιωμένο σε λάδι φορέα, είτε χρησιμοποιείται μόνο του.

Τα αιθέρια έλαια εσπεριδοειδών είναι φωτοευαίσθητα και μπορεί να ερεθίσουν το δέρμα, επομένως περιμένετε έξι ώρες μετά τη χρήση τους  πριν βγείτε έξω στο φως και ακτίνες του ήλιου.

Πολλές χημικές ουσίες που περιέχονται στο νερό της βρύσης εξατμίζονται σε πολύ χαμηλότερη θερμοκρασία από  ότι το αιθέριο λάδι. Όταν παίρνετε ένα ζεστό ντους αυτές οι χημικές ουσίες μπορούν να στραφούν σε αέρια μορφή και εύκολα εισπνέονται. Μία τέτοια χημική ουσία είναι το χλώριο. Όταν εξατμίζεται μαζί με άλλες χημικές ουσίες που περιέχονται στο νερό, μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε χλωροφόρμιο. Όταν εισπνέεται, μαζί με τον ατμό από το ντους, τα αέρια αυτά μπορούν να προκαλέσουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία. Εκείνοι που είναι ευαίσθητοι, μπορούν να αγοράσουν ειδικά φίλτρα που εφαρμόζουν στο ντους, έτσι ώστε να μειώσει την ποσότητα των χημικών ουσιών.

Σημείωση:

Όλα τα σκευάσματα βοτάνων μπορούν να αποθηκευτούν αποτελεσματικά σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος, για παράδειγμα μέσα σε ένα ντουλάπι κουζίνας.

Θα πρέπει πάντοτε να ελέγχουμε την ένδειξη ημερομηνίας που ορίζετε από τον κατασκευαστή και η οποία δηλώνει το διάστημα που μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε.

*  Προειδοποιήσεις:

Η παραπάνω περιγραφή του φυτού, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση συνταγή.

Η πληροφορίες που αναφέρονται έχουν αντληθεί από ακαδημαϊκά βιβλία, έρευνες, άρθρα και αναφορές καταξιωμένων βοτανολόγων.

Για τον άνθρωπο κάθε ουσία δυνητικώς μπορεί να έχει ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, καθώς αυτό προέρχεται ανάλογα από την ποσότητα της ουσίας που θα μπει στον οργανισμό, και από τη δυνατότητα αυτού να την απομονώσει ή να την αποβάλλει μετά από κάποια επεξεργασία.

Θεωρείτε αυστηρά απαραίτητη η συμβουλή ειδικού, πριν από την χρήση οποιουδήποτε αιθέριου λαδιού και για οποιονδήποτε λόγο.

Επίσης συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν είστε έγκυος, θηλάζετε, βρίσκεστε υπό φαρμακευτική αγωγή ή αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας. Να φυλάσσεται μακριά από τα μικρά παιδιά.