Τα τρία είδη αγκινάρας που συναντούμε στον τόπο μας ανήκουν στην οικογένεια των Συνθετών.

Τα δύο πρώτα είναι αυτοφυή και τα βρίσκουμε να φυτρώνουν άγρια στην κυπριακή ύπαιθρο,  συνήθως σε πετρώδη εδάφη.

Γνωστά επίσης σαν αγριαγκινάρες, τζινάρες, καυκαρούες, χωστές και τζιλίντρικα το δεύτερο είδος και αγριοκαυκαρούες.

Θεωρούνται ένας εξαιρετικός μεζές τόσο τα φύλλα τους όσο και τα μπουμπούκια τους “οι αγριοαγγιναρίτσες”, σε σημείο που τα τελευταία χρόνια να γίνεται ένας τρομερός εξολοθρεμός των ειδών αυτών. Η μεγαλύτερη ζημιά γίνεται, όταν μαζεύουν τα φρέσκα φύλλα τους, γιατί τότε είναι που τις ξεριζώνουν λόγω αγκαθιών.

Είναι γεγονός ότι τα άγρια είδη δεν περιέχουν χημικά κατάλοιπα, όμως γνωστικό είναι να μαζεύομε ό,τι μας χρειάζεται, χωρίς να καταστρέφουμε το φυτό, για να μπορούμε να το βρίσκουμε και τα επόμενα χρόνια.

Το τρίτο είδος είναι η καλλιεργήσιμη αγκινάρα που διατίθεται στην αγορά. Στην αγορά επίσης διατίθενται και τα νεαρά βλαστάρια τους με ή χωρίς ρίζες.

Η αγκινάρα είναι ένα από τα βότανα που κυκλοφορούν στο εμπόριο σαν φάρμακα, extract de cynara, σε μορφή χαπιών, υγρών ακόμη και σε αμπούλες για ενδομυϊκή και ενδοφλέβια χρήση.

Όμως γι' αυτά χρειάζεται ιατρική συνταγή.

Τέλος ένα δυνατό αφέψημα από αγκινάρες είναι τονωτικό για τα μαλλιά με μασάζ του τριχωτού μέρους της κεφαλής.

Από καταγραφές βλέπουμε ότι πριν από 5 χιλιάδες χρόνια η αγκινάρα ήταν γνωστή σαν φαγητό στους Αιγύπτιους.

Περιέχουν κυναρίνη που είναι χοληναγωγή και βοηθά να πέσει το επίπεδο της χολεστερόλης στο αίμα, φλαβονοειδή, πολυφαινόλες, βιταμίνες Α, Β1, Β2, Β3 και C, ασβέστιο, φώσφορο, νάτριο, κάλιο, σίδηρο, λευκώματα, υδατάνθρακες και ινσουλίνη για τους διαβητικούς.

Οι αγκινάρες έχουν πάρα πολλές ωφέλιμες ιδιότητες, πράγμα που τις καθιστά ένα θαυμάσιο φαγητό αλλά συνάμα και φάρμακο για τον ανθρώπινο οργανισμό.

Είναι ορεκτικές και διαιτητικές, αρκεί να σημειώσουμε ότι 100 γραμμάρια αγκινάρες περιέχουν μόνο 14 θερμίδες και λόγω των συστατικών που περιέχουν συστήνονται για μια ήπια δίαιτα σε άτομα που θέλουν να χάσουν κιλά.

Συνάμα όμως επειδή ενεργεί και σαν καθαρτικό αίματος, συστήνεται για τις ανοιξιάτικες αποτοξινώσεις του οργανισμού, καθώς και σε περιπτώσεις εξανθημάτων, που οφείλονται στην παρουσία τοξινών στον οργανισμό.

Είναι διουρητικές και συστήνονται σε παθήσεις των νεφρών, σε οξεία και χρόνια νεφρίτιδα, σε ουρολοιμώξεις, σε πέτρες στα νεφρά, σε αυξημένη ουρία στο αίμα, σε υδρωπικία, σε παθήσεις του συκωτιού, σε καρδιακή ανεπάρκεια με οιδήματα, σε νεφρική ανεπάρκεια, σε συγκράτηση υγρών, σε εμφράξεις στην κοιλιακή χώρα και σε ρευματισμούς- για το τελευταίο συστήνεται η ρίζα του φυτού. Γενικά τα «γένια» του ξηρού άνθους της αγκινάρας είναι έντονα διουρητικά σε αφέψημα.

Η αγκινάρα είναι από τα λίγα φυτά που επιδρούν άμεσα και γρήγορα στις διάφορες παθήσεις του συκωτιού. Για ελάχιστο χρονικό διάστημα, με 3 ποτήρια αφέψημα αγκινάρας την ημέρα, επαναφέρεται η καλή λειτουργία του συκωτιού.

Η επίδραση του εντοπίζεται στην κυναρίνη που περιέχει και η οποία επιδρά στο μεταβολισμό των λιπών, χαμηλώνει το επίπεδο της χοληστερόλης στο αίμα και έμμεσα καταπολεμά την αρτηριοσκλήρωση.

Με τις αντιδιαβητικές της ιδιότητες, βοηθά τους διαβητικούς να κρατήσουν το επίπεδο του σακχάρεως στο αίμα στα επιτρεπτά όρια, νοουμένου βέβαια ότι δεν κάνουν καταχρήσεις όσο αφορά τη δίαιτά τους για το διαβήτη.

Τα μέρη του βρασμένου φυτού σαν κατάπλασμα στο λαιμό βοηθά σε αμυγδαλίτιδα.

Για όλες αυτές της τις ιδιότητες μπορούμε να πάρουμε την αγκινάρα ωμή ή μαγειρεμένη, βραστή, ψητή, παραγεμιστή, ακόμη και τηγανιτή. Τα νεαρά βλαστάρια, παρ' όλο που τρώγω ωμά, συνήθως σερβίρονται βραστά ή σκορδαλιά.

ΕΓΧΥΜΑ: Αφήνουμε τα βότανα για 15 λεπτά σε καυτό νερό, τα σουρώνουμε και πίνουμε.

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 1 με 2 κουταλάκια βότανο, σε 1 φλιτζάνι του τσαγιού με νερό και πίνουμε 3 φορές την ημέρα. Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται για πέταλα, άνθη, φύλλα και όλα τα αρωματικά βότανα.

*ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ: Για εξοικονόμηση χρόνου, από το προηγούμενο βράδυ ή το πρωινό μας, ετοιμάζουμε ένα (ολοήμερο) ρόφημα, το βάζουμε σε γυάλινο μπουκάλι ή παγούρι, και το πίνουμε ανά τακτικά χρονικά διαστήματα, καθόλη την περίοδο της ημέρας (από το πρωί έως το βράδυ).

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 3 με 6 κουταλάκια βότανο, σε ποσότητα 3 φλυτζάνια του τσαγιού νερό, το φτιάχνουμε μόνο 1 φορά και το πίνουμε έως ότου τελειώσει.

*  Καμία αναφορά παρενέργειας δεν έχει καταγραφεί 

Σημείωση:

Η γεύση προέρχεται από έλαια στα κυτταρικά τοιχώματα των φυτών. Το κόψιμο ή η άλεση σπάει τα κυτταρικά τοιχώματα και απελευθερώνει τη γεύση.

Όλα τα σκευάσματα βοτάνων μπορούν να αποθηκευτούν αποτελεσματικά σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος, για παράδειγμα μέσα σε ένα ντουλάπι κουζίνας.

Θα πρέπει πάντοτε να ελέγχουμε την ένδειξη ημερομηνίας που ορίζετε από τον κατασκευαστή και η οποία δηλώνει το διάστημα που μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε.

Η ξήρανση των βοτάνων σε πολύ υψηλή θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει απώλεια γεύσης και ιδιοτήτων.

*  Προειδοποιήσεις:

Η παραπάνω περιγραφή του φυτού, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση συνταγή.

Η πληροφορίες που αναφέρονται έχουν αντληθεί από ακαδημαϊκά βιβλία, έρευνες, άρθρα και αναφορές καταξιωμένων βοτανολόγων.

Για τον άνθρωπο κάθε ουσία δυνητικώς μπορεί να έχει ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, καθώς αυτό προέρχεται ανάλογα από την ποσότητα της ουσίας που θα μπει στον οργανισμό, και από τη δυνατότητα αυτού να την απομονώσει ή να την αποβάλλει μετά από κάποια επεξεργασία.

Θεωρείτε απαραίτητη η συμβουλή ειδικού πριν από την χρήση του φυτού, καθώς επίσης δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο μιας ισορροπημένης δίαιτας.

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν είστε έγκυος, θηλάζετε, βρίσκεστε υπό φαρμακευτική αγωγή ή αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας. Να φυλάσσεται μακριά από τα μικρά παιδιά.