Η δάφνη η ευγενής ή δάφνη του Απόλλωνα, ή δάφνη ή βάγια ανήκει στην οικογένεια των Λαουρίδων ή Δαφνίδων.

Είναι αειθαλής θάµνος ή μικρό δένδρο. Έχει φύλλα σκουροπράσινα, δερµατώδη, αρωματικά.

Τα άνθη της είναι δίοικα και βρίσκονται στη βάση των φύλλων κατά οµάδες. Ο καρπός της είναι μαύρη σαρκώδης ράγα, γνωστός σαν δαφνόκοκκο.

Ανθίζει νωρίς την άνοιξη και τη βρίσκουμε αυτοφυή σε υγρά, πετρώδη εδάφη στο Τρόοδος και τον Πενταδάκτυλο, αλλά συνάμα καλλιεργείται σε όλο το νησί.

Είναι φυτό της Μεσογείου και είναι συνδεδεμένο µε την Ελληνική μυθολογία. Σύμφωνα µε το μύθο, η νύμφη Δάφνη κόρη του Πηνειού και της Γης, μεταμορφώθηκε από τους θεούς, µετά από παράκληση της σε δένδρο, για να σωθεί από την ερωτική καταδίωξη του Απόλλωνα.

Απαρηγόρητος ο Απόλλωνας, στεφανώθηκε µε τα κλαδιά της, γι αυτό και το φυτό ήταν αφιερωμένο στο θεό του Φωτός, και οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι τους προστάτευε από τους κεραυνούς. Ο Καίσαρας Τιβέριος φορούσε δάφνινο στεφάνι, όποτε είχε καταιγίδα.

Η δάφνη αποτελούσε σύμβολο ειρήνης και δόξας. Το δάφνινο στεφάνι προσφερόταν στους νικητές των αγώνων, σε ποιητές, σοφούς και σε στρατηγούς. Ορισμένοι ακαδημαϊκοί τίτλοι έχουν τη ρίζα τους στο λατινικό όνομα της δάφνης.

Τα φύλλα περιέχουν δετικές ουσίες, πικρές ουσίες, αιθέριο λάδι µε κύρια συστατικά την κινεόλη και την ευγενόλη.

Έχουν αντισηπτικές, διεγερτικές, αντισπασμωδικές και στοµαχικές ιδιότητες.

Μερικοί τους αποδίδουν και διουρητικός, αντιπυρετικές, αποχρεπτικές και αντιρευµατικές ιδιότητες.

Συστήνονται σε αεροφαγίες, σε προβλήματα πέψης, γιατί διεγείρουν τους σιελογόνους αδένες, αυξάνουν την έκκριση σιέλου και βοηθούν στη διαδικασία της πέψης.

Σαν κατευναστικά συστήνονται σε ρευματικούς και αρθριτικούς πόνους και σε οδυνηρά έμµηνα. Σαν αντισηπτικά µε γαργάρες συστήνονται σε φαρυγγίτιδες, λαρυγγίτιδες, µε κοπρέσες σε ιγμορίτιδες και αποστήµατα και µε κλίσµατα σε αµοιβάδες στα έντερα.

Από παρατηρήσεις που έχουµε κάνει µε αρκετά άτοµα, απεδείχθη ότι δυνατό αφέψημα τους σε δοσολογία ένα ποτηράκι το πρωί νηστικοί βοηθά σε περίπτωση ψηλής χολεστερόλης που οφείλεται σε ψυχοσωματικές αιτίες.

ΕΓΧΥΜΑ: Αφήνουμε τα βότανα για 15 λεπτά σε καυτό νερό, τα σουρώνουμε και πίνουμε.

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 1 με 2 κουταλάκια βότανο, σε 1 φλιτζάνι του τσαγιού με νερό και πίνουμε 3 φορές την ημέρα. Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται για πέταλα, άνθη, φύλλα και όλα τα αρωματικά βότανα.

*ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ: Για εξοικονόμηση χρόνου, από το προηγούμενο βράδυ ή το πρωινό μας, ετοιμάζουμε ένα (ολοήμερο) ρόφημα, το βάζουμε σε γυάλινο μπουκάλι ή παγούρι, και το πίνουμε ανά τακτικά χρονικά διαστήματα, καθόλη την περίοδο της ημέρας (από το πρωί έως το βράδυ).

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 3 με 6 κουταλάκια βότανο, σε ποσότητα 3 φλυτζάνια του τσαγιού νερό, το φτιάχνουμε μόνο 1 φορά και το πίνουμε έως ότου τελειώσει.

* Συμβουλές & Μυστικά :

Αφέψημα: Βράζουµε αρκετά φρέσκα φύλλα σε δύο ποτήρια νερό µέχρι να μείνει το µισό, σουρώνουµε και φυλάμε. Παίρνουμε μισό φλυντζανάκι του καφέ πρωί νηστικοί. Η δοσολογία αυτή ρίχνει την ψηλή χολεστερόλη σε άτοµα µε έντονη ψυχολογική επιβάρυνση.

Σκόνη: Τα φύλλα της δάφνης ξηραμένα και λειωµένα σε σκόνη βοηθούν σαν αιμοστατικό σε αιµορραγίες της μύτης και σε πληγές. Συνάµα επενεργούν και σαν αντισηπτικὀ.

Τα φύλλα της δάφνης τονώνουν τα μαλλιά, σταματούν την τριχόπτωση αλλά συνάµα τους δίδουν ένα σκούρο χρώμα, γι’ αυτό είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται σε σκουρόχρωµα μαλλιά. Για το σκοπό αυτό λούνουµε τα μαλλιά µε νερό. όπου έχουµε βράσει µπόλικα φύλλα δάφνης.

Δαφνόκοκκα: Οι καρποί ή τα μούρα της δάφνης γνωστά και ως δαφνόκοκκα βοηθούν στην υδρωπικία, πυρετούς και ρευματισμούς.

Αφέψημα: Βράζουµε 20-40 γραμμάρια μούρα σε ένα λίτρο νερό για πέντε λεπτά, τα αφήνουμε στο νερό για δεκαπέντε ακόµη λεπτά, σουρώνουµε και πίνουµε 2-3 ποτήρια την ηµέρα πριν απὀ κάθε γεύμα ή ενδιάµεσα των γευμάτων.

* Για τους ρευματισμούς δίδουµε και µια πιο περίπλοκη παλιά συνταγή που εθεωρείτο ότι βοηθούσε πολύ.

Βράζουµε 30 γραμμάρια μούρα δάφνης και 30 γραμμάρια ξύλο πύξου σε ενάµιση λίτρο νερό μέχρις ότου μείνει το ένα λίτρο. Αφού το κατεβάσουµε από τη φωτιά, ζεστό όπως είναι, προσθέτουμε τη φλούδα ενός λεμονιού που είµαστε σίγουροι ότι δεν είναι ψεκασμένο. Αφήνουμε για λίγα λεπτά να χωνευτούν όλα µαζί, σουρώνουµε και πίνουμε τρία ποτήρια την ημέρα.

Λάδι: Για τους ρευματισμούς επίσης μπορούμε να ετοιμάσουμε λάδι για εντριβές.

Βράζουµε σε µπαιν-μαρί ψιλοκομμένα φύλλα και ξηρά μούρα δάφνης σε διπλάσια ποσότητα ελαιόλαδο, για µερικές ώρες. Σουρώνουμε και φυλάμε το ελαιόλαδο µε το οποίο κάνουμε εντριβές στα πονεµένα σηµεία, ιδιαίτερα συστήνεται σε πόνους των νεφρών.

*Ακόμη το λάδι αυτό µε εντριβές στο τριχωτό µέρος της κεφαλής σκοτώνει τις φτείρες.

Από το Ιατροσοφικό Μαχαιρά διαβάζουμε:

Βάρε 25 δράµια δαφνόκοκκα χοντροκοπάνισε τα και βάλε τα εις ρούχον και δίσε τα. Γέμισε μια κανδήλα κρασίν άσπρο έως 80 δράµια, βάλε το ρούχον µε τα δαφνόκοκκα µέσα να µουσκέψουν 24 ώραις, είτα απόσφιξέ τα καλά και πίνε 24 δράµια κατανήστικα. ομοίως και το βράδυ πριν του δείπνου. Έτσι ακολουθάς έως 12 ηµέρες και το αφήνεις. Είτα πάλαι άλλες 12 ημέρες. Είναι δυναμωτικόν και στομαχικόν.

Δαφνέλαιο: Το δαφνέλαιο είναι αντισηπτικό και αναλγητικό και χρησιµοποιείται µε εντριβές διαλυμένο µε ίση ποσότητα ελαιόλαδου, για να µην προκαλέσει ερεθισµό στην επιδερμίδα, σε ρευματικούς και αρθριτικούς πόνους και σε ισχυαλγίες.

Μια σταγόνα του στο πονεµένο δόντι, καταλαγιάζει τον πονόδοντο.Το δαφνέλαιο επίσης τονώνει τα μαλλιά και εμποδίζει την τριχόπτωση, τους δίνει µια γυαλάδα αλλά συνάµα τα σκουραίνει. Για το σκοπό αυτό κάνουμε εντριβές στις ρίζες των μαλλιών µε δαφνέλαιο και ελαιόλαδο σε ίσες ποσότητες, καλύπτουμε το κεφάλι για µισή περίπου ώρα και µετά πλένουµε τα μαλλιά.

*  Καμία αναφορά παρενέργειας δεν έχει καταγραφεί 

Σημείωση:

Η γεύση προέρχεται από έλαια στα κυτταρικά τοιχώματα των φυτών. Το κόψιμο ή η άλεση σπάει τα κυτταρικά τοιχώματα και απελευθερώνει τη γεύση.

Όλα τα σκευάσματα βοτάνων μπορούν να αποθηκευτούν αποτελεσματικά σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος, για παράδειγμα μέσα σε ένα ντουλάπι κουζίνας.

Θα πρέπει πάντοτε να ελέγχουμε την ένδειξη ημερομηνίας που ορίζετε από τον κατασκευαστή και η οποία δηλώνει το διάστημα που μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε.

Η ξήρανση των βοτάνων σε πολύ υψηλή θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει απώλεια γεύσης και ιδιοτήτων.

*  Προειδοποιήσεις:

Η παραπάνω περιγραφή του φυτού, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση συνταγή.

Η πληροφορίες που αναφέρονται έχουν αντληθεί από ακαδημαϊκά βιβλία, έρευνες, άρθρα και αναφορές καταξιωμένων βοτανολόγων.

Για τον άνθρωπο κάθε ουσία δυνητικώς μπορεί να έχει ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, καθώς αυτό προέρχεται ανάλογα από την ποσότητα της ουσίας που θα μπει στον οργανισμό, και από τη δυνατότητα αυτού να την απομονώσει ή να την αποβάλλει μετά από κάποια επεξεργασία.

Θεωρείτε απαραίτητη η συμβουλή ειδικού πριν από την χρήση του φυτού, καθώς επίσης δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο μιας ισορροπημένης δίαιτας.

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν είστε έγκυος, θηλάζετε, βρίσκεστε υπό φαρμακευτική αγωγή ή αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας. Να φυλάσσεται μακριά από τα μικρά παιδιά.