Το ορίγανον το καρδιόφυλλο, γνωστό και σαν δίκταµο ανήκει στην οικογένεια των Χειλανθών.

Είναι πολυετής ημίθαμνος και έχει κυλινδρικούς, λείους βλαστούς που έχουν µια λιλά απόχρωση. Έχει φύλλα καρδιόµορφα, οξύκορφα, δερµατώδη, που είναι ακέραια ή ελαφρά οδοντωτά και άμισχα. Τα άνθη του είναι χειλόµορφα, ρόδινα και βρίσκονται σε ακραία πυκνά στάχυα και περιβάλλονται από 1-4 βράχια σαν φύλλα. Ο καρπός του είναι κάρυο.

Ανθίζει από τον Ιούνη μέχρι τον Αύγουστο και το συναντούμε σε υγρές, πετρώδεις πλαγιές στην Πάφο, περιοχή Κύκκου και στο Παλαιχώρι. Είναι από τα ενδημικά φυτά της Κύπρου.

Διαφέρει από το γνωστό δίκταμο της Κρήτης, που είναι χνουδωτό και ονομάζεται έροντας και στοµατόχορτο. Λέγεται έροντας στην Κρήτη, επειδή φυτρώνει στα κακοτράχηλα βουνά της και για να το μαζέψει κανείς, περνά δυσκολίες που παρομοιάζονται µε τα βάσανα της αγάπης.

Το δίκταµο ήταν γνωστό από τα παλιά χρόνια. Στην ελληνική μυθολογία βλέπουμε αρκετές αναφορές που σχετίζονται µε το φυτό αυτό. Αναφέρεται µια συνήθεια, που είχε σαν αιτία της τις εύτοκες ιδιότητες του δίκταµου. Συνήθιζαν να στεφανώνουν τα αγάλματα της θεάς Αθηνάς, προστάτιδας των επιτόκων, µε κλαδιά δίκταμου. Σαν φυτό ήταν αφιερωμένο στη θεά Ειλείθυια, που ήταν η θεά που βοηθούσε τις γυναίκες καθ’ όλη τη διάρκεια του τοκετού.

Οι Τραππιστές χρησιμοποιούσαν το δίκταµο για την παρασκευή ενός λικέρ που έφερε το όνομα τους, τη τραππιστίνη, όπως και το λικέρ "Benedictin" που καθιερώθηκε από τους Βενεδικτίνους κατά το Μεσαίωνα.

Ο Βιργίλιος αναφέρει ότι όταν ο Αινείας λαβώθηκε από βέλος, η μητέρα του, η θεά Αφροδίτη, πήγε στην Κρήτη και του έφερε δίκταμο για να θεραπεύσει την πληγή του.

Ο Ιπποκράτης το σύστηνε κυρίως για γυναικολογικά προβλήματα σαν εμμηναγωγό, εκτρωτικό και για την υστεροτοκία.

Ο Διοσκουρίδης αναφέρει ότι η μυρωδιά του διώχνει έντομα και ερπετά.

Περιέχει αιθέριο λάδι µε κύρια συστατικά την καρβακρόλη, καµφορά. θυµόλη και κυρίως πουλεγόνη, ουσία που προσδιορίζει την πηγή του φυτού.

Έχει αιµοστικές, αντισηπτικές, στυπτικές, καταπραϋντικές, διουρητικές, εμμηναγωγές, ηρεµιστικές και εύτοκες ιδιότητες.

Χρησιμοποιείται για τις αιμοστατικές και αντισηπτικές του ιδιότητες για κάθε είδους αιμορραγίες και πληγές, Τα κρητικά αγρινά, τα γνωστά «κρι-κρι», όταν λαβωθούν γυρεύουν δίκταμο να φάνε, γιατί γνωρίζουν από ένστικτο ότι θα τα βοηθήσει να γιατρευτούν.

Για τις στυπτικές και καταπραϋντικές του ιδιότητες, συστήνεται σε διαταραχές, κολικούς και φλεγμονές του γαστρεντερικού συστήματος. Σαν εμμηναγωγό χρησιμοποιείται σε έλλειψη περιόδου στις γυναίκες.

Οι καταπραϋντικές του ιδιότητες βοηθούν σε νευρικές διαταραχές και σε νευρικούς πονοκεφάλους.

Για τις αντισηπτικές του Ιδιότητες χρησιμοποιείται σε πυρετούς, γρίπες και κρυολογήματα. Καταπολεμά την κακοσμία του στόματος, βοηθά σε πονόδοντους και ουλίτιδες, είναι ευστόµαχο και χωνευτικό.

Για όλες αυτές του τις ιδιότητες πήρε και το δεύτερό του όνομα στην Κρήτη, « Στοματόχορτο ».

ΕΓΧΥΜΑ: Αφήνουμε τα βότανα για 15 λεπτά σε καυτό νερό, τα σουρώνουμε και πίνουμε.

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 1 με 2 κουταλάκια βότανο, σε 1 φλιτζάνι του τσαγιού με νερό και πίνουμε 3 φορές την ημέρα. Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται για πέταλα, άνθη, φύλλα και όλα τα αρωματικά βότανα.

*ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ: Για εξοικονόμηση χρόνου, από το προηγούμενο βράδυ ή το πρωινό μας, ετοιμάζουμε ένα (ολοήμερο) ρόφημα, το βάζουμε σε γυάλινο μπουκάλι ή παγούρι, και το πίνουμε ανά τακτικά χρονικά διαστήματα, καθόλη την περίοδο της ημέρας (από το πρωί έως το βράδυ).

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 3 με 6 κουταλάκια βότανο, σε ποσότητα 3 φλυτζάνια του τσαγιού νερό, το φτιάχνουμε μόνο 1 φορά και το πίνουμε έως ότου τελειώσει.

* Συμβουλές & Μυστικά :

Φρέσκο: Μασούμε λίγα φρέσκα φύλλα του για τις στοµαχικές και στοµατικές του ιδιότητες.

Σκόνη: Λείωνουμε ξηρά φύλλα του να γίνουν σκόνη. Τη σκόνη αυτή τη χρησιμοποιούμε σε πληγές για τις αιμοστατικές και αντισηπτικές της ιδιότητες.

Επίσης μπορούμε να διαλύσουμε ένα κουταλάκι του καφέ σε ένα ποτήρι καυτό νερό, αφήνουμε για λίγα λεπτά και πίνουμε δύο ποτήρια την ημέρα.

Μπάνιο: Βράζουμε σε µπόλικο νερό αρκετά φύλλα και ανθισμένες κορυφές και προσθέτουμε το νερό του σε ζεστό μπάνιο. Μένουμε στο ζεστό μπάνιο για 15-20 λεπτά. Τα θεραπευτικά αυτά µπάνια είναι ηρεμιστικά, τονωτικά, αυξάνουν την ερωτική διάθεση και πιστεύεται ότι διατηρούν τη νεότητα.

*  Το δίκταµο είναι ωφέλιμο φυτό, όµως όπως έχουμε αναφέρει, παρ᾽ όλο που είναι αιμοστατικό σε κανονικές δόσεις, σε µεγάλες δόσεις είναι εκτρωτικό για τις εγκύους, γεγονός που θα πρέπει γα µας κάνει προσεκτικούς και να ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες για τις δοσολογίες του.

Σημείωση:

Η γεύση προέρχεται από έλαια στα κυτταρικά τοιχώματα των φυτών. Το κόψιμο ή η άλεση σπάει τα κυτταρικά τοιχώματα και απελευθερώνει τη γεύση.

Όλα τα σκευάσματα βοτάνων μπορούν να αποθηκευτούν αποτελεσματικά σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος, για παράδειγμα μέσα σε ένα ντουλάπι κουζίνας.

Θα πρέπει πάντοτε να ελέγχουμε την ένδειξη ημερομηνίας που ορίζετε από τον κατασκευαστή και η οποία δηλώνει το διάστημα που μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε.

Η ξήρανση των βοτάνων σε πολύ υψηλή θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει απώλεια γεύσης και ιδιοτήτων.

*  Προειδοποιήσεις:

Η παραπάνω περιγραφή του φυτού, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση συνταγή.

Η πληροφορίες που αναφέρονται έχουν αντληθεί από ακαδημαϊκά βιβλία, έρευνες, άρθρα και αναφορές καταξιωμένων βοτανολόγων.

Για τον άνθρωπο κάθε ουσία δυνητικώς μπορεί να έχει ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, καθώς αυτό προέρχεται ανάλογα από την ποσότητα της ουσίας που θα μπει στον οργανισμό, και από τη δυνατότητα αυτού να την απομονώσει ή να την αποβάλλει μετά από κάποια επεξεργασία.

Θεωρείτε απαραίτητη η συμβουλή ειδικού πριν από την χρήση του φυτού, καθώς επίσης δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο μιας ισορροπημένης δίαιτας.

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν είστε έγκυος, θηλάζετε, βρίσκεστε υπό φαρμακευτική αγωγή ή αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας. Να φυλάσσεται μακριά από τα μικρά παιδιά.