Η κάρυα η βασιλική, η κοινή µας καρυδιά και η κάρυα η µικρόκαρπος ή πέκαν, ανήκουν στην οικογένεια των Γιουγκλανδίδων.

Η καρυδιά η βασιλική είναι δένδρο φυλλοβόλο, δυνατό µε στρογγυλή κορόνα, που μπορεί να φθάσει και τα 30 µέτρα ύψος.

Έχει φύλλα σύνθετα µε 5-7 ωοειδή φυλλάρια, το ακραίο είναι μεγαλύτερο από τα άλλα.

Τα αρσενικά άνθη είναι µικρά και πολλά µαζί σε ίουλους, ενώ τα θηλυκά σε οµάδες 1-2 σε ακραία κλαδιά. Ο καρπός του είναι το γνωστό µας καρύδι. Ανθίζει από τον Απρίλη µέχρι το Μάη, κυρίως στα ορεινά, σε υγρές τοποθεσίες στο Τρόοδος και τον Πενταδάκτυλο.

Η καρυδιά η πέκαν έχει τα βασικά χαρακτηριστικά της βασιλικής, όµως διαφέρει µε την πυραμοειδή της κορόνα, τον αριθµό των φυλλαρίων, των φύλλων της και το μικρό μακρόστενο καρύδι της. Είναι δένδρο που αντέχει σε ψηλές θερμοκρασίες και τη βρίσκουμε να ευδοκιμεί και στα πεδινά.

Η καρυδιά είναι δένδρο ιθαγενές της Περσίας, όπου και συναντιέται σε άγρια κατάσταση. Μεταφέρθηκε στην Ευρώπη µέσω Ελλάδας και εξαπλώθηκε σε πάρα πολλές χώρες, που οι κλιματολογικές τους συνθήκες ευνοούν την καλλιέργεια της.

Ήταν γνωστή σαν «καρύα και κάρυον», παρ’ όλο που ο Θεόφραστος µε αυτό το όνομα, σημειώνει και πολλά άλλα δένδρα. Το "Juglans" προέρχεται από τις λέξεις Jovis glans που σημαίνει «βάλανος του Δία».

Κατά την Ελληνική μυθολογία ο Διόνυσος ερωτεύθηκε την Κάρυα, κόρη του Δίωνα της Λακωνίας, αλλά απορρίφθηκε και από την κόρη και από τον πατέρα της. Ο Διόνυσος οργίσθη από τη συμπεριφορά τους αυτή και για να τους εκδικηθεί, μεταμόρφωσε την Κάρυα σε δένδρο.

Σαν βότανο ήταν γνωστή από τα πολύ παλιά χρόνια.

Χαρακτηριστικό γι’ αυτό είναι η συνταγή του Μιθριδάτη, βασιλιά του Πόντου, γνωστού σαν «πατέρα» των δηλητηρίων, που µας έρχεται από τα βάθη των αιώνων, από διάφορα άτομα που φρόντισαν να την καταγράψουν, µε ελάχιστες παραλλαγές μεταξύ τους, όμως µε τα βασικά συστατικά τα ίδια σε όλες τις καταγραφές.

Στη συνέχεια θα δώσουμε τη συνταγή όπως την κατέγραψε ο Γάιος Πομπήιος, από χειρόγραφο που βρέθηκε στους θησαυρούς του Μιθριδάτη.

Οι καταγραφές που µας έρχονται από τα βάθη των αιώνων είναι πάρα πολλές, συνοψίζοντας τις μπορούμε να πούμε ότι βασικά όλες αναφέρονται στις τονωτικές, καθαρτικές και αντισηπτικές Ιδιότητές της.

Τα φύλλα τους μαζεύονται στα μέσα του Ιούλη και ξηραίνονται γρήγορα στη σκιά. Τον Ιούλιο τους µαζεύουμε κατά την ανθοφορία.

Το σαρκώδες περίβλημα των καρπών κατά την περίοδο της συλλογής των καρπών, κατά την οποία σκάει και ελευθερώνει τα καρύδια. Το ξηραίνουμε στη σκιά καλά και το φυλάμε προσέχοντας να µην απορροφήσει υγρασία.

Τα φύλλα και τα άνθη περιέχουν αιθέριο λάδι, καρυδίντη, γιουγκλαδίνη, οξαλικό ασβέστιο, ινοζιτόλη, ταννίνη, χλωροφύλλη, νουκοτανικό οξύ, φαινόλες, καροτίνη. ασκορβικό οξύ και µικρή ποσότητα βιταμίνης C.

Η πράσινη φλούδα των καρπών περιέχει ασκορβικό οξύ, ταννίνη, γιουγκλαδίνη, άμυλο, χλωροφύλλη, αιθέριο λάδι, µηλικό και κιτρικό οξύ, µεταλικά άλατα και ιχνοστοιχεία.

Ο καρπός περιέχει λιπαρό λάδι, καρυδίνη, ταννίνη, γιουκλόλη, αζωτούχες ουσίες, βιταμίνες Α, Β1, Β6, C, φολικό οξύ, φώσφορο, χαλκό, μαγνήσιο, κάλιο, ασβέστιο, σίδηρο και νάτριο.

Η καρυδιά είναι ένα φυτό µε ένα μακρύ κατάλογο ευεργετικών ιδιοτήτων για τον άνθρωπο, που θα τις γνωρίσουμε σιγά σιγά, ενώ θα αναφερόμαστε αναλυτικά, σε κάθε χρήσιμο για φαρμακευτικούς σκοπούς µέρος της.

Οι περισσότερες καταγραφές είναι για τα φύλλα της καρυδιάς, ίσως γιατί εύκολα µπορεί κανείς να τα προμηθευτεί και να τα φυλάξει ξηραίνοντας τα.

Χρησιμοποιούνται φρέσκα ή ξηρά.

Έχουν τονωτικές, καθαρτικές και αντισηπτικές ιδιότητες.

Συστήνονται σε ραχιτισμό και σε παθήσεις οστών, γιατί βοηθά µε την ποσότητα ασβεστίου που περιέχει, ενώ τα άλλα συστατικά τους, βοηθούν στην αφομοίωση του ασβεστίου από τον οργανισμό.

Σε αδενοπάθειες και λυµφαδένες µε εσωτερική χρήση και εξωτερικά µε κομπρέσες σε σκασίματα του δέρατος λόγω κακής λειτουργίας των αδένων.

Σε διαβήτη γιατί σβήνει τη δίψα των διαβητικών και χαμηλώνει το σάκχαρο τους στο αίμα.

Σε ψηλή πίεση γιατί βοηθά τον οργανισμό να χαμηλώσει την πίεση.

Σε αναιµίες και σε άτοµα που αναρρώνουν µετά από μακρόχρονη ή σοβαρή αρρώστια.

Σε ρευματισμούς και αρθριτικά.

Σε προβλήματα του αναπνευστικού, όπως βρογχικά και φλέγματα.

Σε ανωμαλίες στη λειτουργία του συκωτιού και της χολής και σε ναυτία ηπατικής προέλευσης και σε δυσπεψίες γιατί τονώνουν τη λειτουργία του στομαχιού.

Τέλος για τόνωση του νευρικού συστήματος. Η ιδιότητα του αυτή είναι σημαντική, γιατί ένα ισορροπημένο νευρικό σύστημα, βοηθά να ξεπεραστούν πολλές καταστάσεις υγείας ευκολότερα.

Με εξωτερική χρήση συστήνονται:

Σε δερματοπάθειες, όπως κνησμός, έκζεμα, ψωρίαση, σκασίματα δέρματος, φουσκάλες, κιρσούς, ελκώδεις πληγές και προβλήματα από ψύξη.

Σε υπερβολική εφίδρωση χεριών και ποδιών µε χειρόλουτρα και ποδόλουτρα.

Σε λευκόρροια, μητρίτιδα και έλκη του τραχήλου µε εσωτερικά κλύσματα.

Σε ερεθισμούς των βλεφάρων µε κομπρέσες και µε συχνό πλύσιμο τους συντείνει στην ανάπτυξη τους. Το ίδιο ωφελεί και στα φρύδια.

Σε αραίωση μαλλιών, µε συχνό λούσιμο τους, βοηθά να πυκνώσουν. τους δίνει µια γυαλάδα αλλά συνάμα τα χρωματίζει µε ένα σκούρο μαύρο χρώμα.

Σε παράσιτα και ευκοιλιότητα, µε κλύσματα.

Ο χυμός τους απωθεί τα έντομα, μπορούμε να τρίβουμε το δέρμα µας µε φύλλα καρυδιάς σε περιοχές που αφθονούν τα κουνούπια.

Τα καρύδια σαν ξηρός καρπός είναι θρεπτικά, 100 γραμμάρια τους, δίδουν 650 θερμίδες, όσο µία µερίδα κρέατος. Σε µεγάλες ποσότητες θα πρέπει να αποφεύγονται, όπως όλοι οι ξηροί καρποί, από όσους κάνουν δίαιτα.

Σε µικρές ποσότητες, χωρίς όµως να συμπληρώνουν γεύμα, συστήνονται σε παχύσαρκους και στους διαβητικούς, γιατί είναι από τις τροφές που βοηθούν σε διαταραχές του μεταβολισμού.

Τα καρύδια σαν καρπός µε αρκετή ποσότητα λιπαρού λαδιού, θα πρέπει να καταναλώνονται γρήγορα. γιατί το λάδι του οξειδώνεται εύκολα, ταγγίζει, µε αποτέλεσμα να ερεθίζει το λαιμό και να προκαλείται βήχας.

Παρόλο που το λάδι αυτό έχει την ίδια θρεπτική αξία µε το ελαιόλαδο και το ζωικό βούτυρο, επειδή ταγγίζει εύκολα δεν προτιμάται για σκοπούς διατροφής.

Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιµοποιείται µε επαλείψεις σε δερµατικά προβλήµατα, σε αδενοπάθειες που συνοδεύονται µε εξωτερικά σκασίµατα του δέρματος, τα «χελώνια».

Χρησιμοποιείται φρέσκο στη ζαχαροπλαστική και όταν ταγγίσει στη ζωγραφική για αραίωση των χρωμάτων, για γυάλισµα επίπλων και στην κατασκευή βερνικιών.

Το λάδι των καρυδιών εύκολα χωρίζεται από την ψύχα τους. Τα λειώνουμε και τα ζεσταίνουμε μέχρι 65 βαθμούς Κελσίου, σε τρυπητό δοχείο, που επιτρέπει το λάδι να χωρίζεται.

Τα μεμβρανώδη χωρίσματα των καρυδιών χρησιμοποιούνται από τους καπνιστές, οι οποίοι αποφασίζουν να σταματήσουν το κάπνισμα, σαν ενισχυτικό της προσπάθειας τους αυτής. Χρησιμοποιείται το αφέψημα τους.

Η καρυδόπιτα είναι µια πολύ θρεπτική τροφή για τα ζώα, για το σκοπό αυτό βέβαια χρησιμοποιούν τα καρύδια που έχουν ήδη αλλοιωθεί.

Το ξύλο της καρυδιάς έχει όμορφα νερά και είναι από τα ακριβά ξύλα που χρησιμοποιούνται στην επιπλοποιία. Παλιά στην περιοχή Πιτσιλιάς µε τη γέννηση κοριτσιού στην οικογένεια, φύτευαν και µια καρυδιά, ούτως ώστε όταν θα ερχόταν σε ηλικία γάµου το κορίτσι να έχει το ξύλο για τα έπιπλα της έτοιμο.

Στη Μικρά Ασία πίστευαν ότι όποιος φύτευε καρύδι, πέθαινε τον ίδιο χρόνο, γι αυτό και το φύτευμα καρυδιών, ήταν μέριμνα των πιο ηλικιωμένων της οικογένειας.

ΕΓΧΥΜΑ: Αφήνουμε τα βότανα για 15 λεπτά σε καυτό νερό, τα σουρώνουμε και πίνουμε.

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 1 με 2 κουταλάκια βότανο, σε 1 φλιτζάνι του τσαγιού με νερό και πίνουμε 3 φορές την ημέρα. Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται για πέταλα, άνθη, φύλλα και όλα τα αρωματικά βότανα.

*ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ: Για εξοικονόμηση χρόνου, από το προηγούμενο βράδυ ή το πρωινό μας, ετοιμάζουμε ένα (ολοήμερο) ρόφημα, το βάζουμε σε γυάλινο μπουκάλι ή παγούρι, και το πίνουμε ανά τακτικά χρονικά διαστήματα, καθόλη την περίοδο της ημέρας (από το πρωί έως το βράδυ).

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 3 με 6 κουταλάκια βότανο, σε ποσότητα 3 φλυτζάνια του τσαγιού νερό, το φτιάχνουμε μόνο 1 φορά και το πίνουμε έως ότου τελειώσει.

* Συμβουλές & Μυστικά :

Δρ Κυριακή Ζανέττου: Δίνουμε τη συνταγή όπως την κατέγραψε ο Γάιος Πομπήιος, από χειρόγραφο που βρέθηκε στους θησαυρούς του Μιθριδάτη: 2 καρύδια, 2 σύκα, 20 φύλλα απήγανου και 20 καρπούς αγριοκυπάρισσου του γνωστού µας αόρατου, όλα µαζί λειωμένα µε λίγο αλάτι. Όταν πάρει κανείς το πρωί νηστικός, λίγο από το μείγμα αυτό, προφυλάσσεται για όλη την ημέρα από τα δηλητήρια και τις μολύνσεις.

 Αφέψημα: Αφήνουμε μία φούχτα φρέσκα φύλλα ή 20-30, γραμμάρια ξηρά φύλλα, σε ένα λίτρο κρύο νερό να µουσκέψουν για 2 ώρες. Tα βάζουμε σε σιγανή φωτιά και τα αφήνουμε να βράσουν για 2 λεπτά, σβήνουμε τη φωτιά, τα αφήνουμε σκεπασμένα για 15 λεπτά, σουρώνουµε και παίρνουμε 2-3 ποτήρια την ημέρα ανάμεσα στα γεύματα. * Το αφέψημα αυτό ενισχυμένο µε ζαχαρούχο γάλα συστήνεται για παιδιά σαν τονωτικό και αιμοκαθαρτικό. Επίσης συστήνεται θεραπευτικά, σε προβλήματα ραχητισμού και οστεοπώρωσης, ειδικά στις γυναίκες που βρίσκονται στην κλιµακτήριο.

*Ένα πιο δυνατό αφέψημα για εξωτερική χρήση, παίρνουμε αν χρησιμοποιήσουμε τη διπλάσια δόση φύλλων καρυδιάς. Εξωτερικά χρησιμοποιείται µε πλύσεις, μπάνια, ποδόλουτρα, χειρόλουτρα, κομπρέσες και λούσιμο των μαλλιών.

**Στο Ιατροσοφικό Μαχαιρά βλέπουμε να συστήνει τα βρασμένα αυτά φύλλα, µε κοµπρέσες για τους ρευματισμούς.

Έγχυμα 2: Αφήνουμε φύλλα καρυδιάς σε ζεστό νερό, µέχρι να χλιάνει το νερό και µε αυτό κάνουμε κομπρέσες στο πρόσωπο, δύο φορές την ημέρα σε περιπτώσεις ψύξης. *Μπορούμε να το ενισχύσουµε µε χαμομήλι. Αναμειγνύουμε ίσες ποσότητες φύλλα καρυδιάς και άνθη χαμομηλιού και από το μείγμα αυτό βάζουμε μία κουταλιά της σούπας για κάθε ποτήρι καυτό νερό. Η διαδικασία είναι η ίδια µε το απλό έγχυμα.

Κρασί: Αφήνουμε 200 γραμμάρια ψιλοκομμένα φύλλα καρυδιάς σε ένα λίτρο άσπρο χωριάτικο κρασί, για 4-5 ηµέρες, σουρώνουµε, γλυκαίνουµε κατά βούληση και φυλάμε το κρασί. Παίρνουμε ένα ποτηράκι του λικέρ, µισή ώρα πριν από κάθε γεύμα. Είναι τονωτικό σε αδυναμίες, καρδιοτονωτικό, καθαρτικό αίματος και χωνευτικό. Το κρασί αυτό δε συστήνεται για παιδιά.

Θεραπευτικά μπάνια: Βράζουµε σε 5 λίτρα νερό 15-20 φούχτες φύλλα καρυδιάς µε 2 κιλά άλας της θάλασσας και ρίχνουμε το νερό αυτό στο ζεστό νερό του μπάνιου. Μένουμε στο µπάνιο αυτό 20-30 λεπτά και μετά τυλιγµένοι καλά στο κρεβάτι για τουλάχιστον ενάμιση ώρα. *Το μπάνιο αυτό ωφελεί σε υπερένταση, ατονία, ραχιτισμό, δερµατοπάθειες και βρογχικά.

Κατάπλασμα λειωµένων φύλλων φελούν σε περιπτώσεις κασίδας, Τρίβοντας το δέρµα µε λειωμένα φύλλα καρυδιάς ανάλογα µε την υπομονή και επιμονή µας.

*  Καμία αναφορά παρενέργειας δεν έχει καταγραφεί 

Σημείωση:

Η γεύση προέρχεται από έλαια στα κυτταρικά τοιχώματα των φυτών. Το κόψιμο ή η άλεση σπάει τα κυτταρικά τοιχώματα και απελευθερώνει τη γεύση.

Όλα τα σκευάσματα βοτάνων μπορούν να αποθηκευτούν αποτελεσματικά σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος, για παράδειγμα μέσα σε ένα ντουλάπι κουζίνας.

Θα πρέπει πάντοτε να ελέγχουμε την ένδειξη ημερομηνίας που ορίζετε από τον κατασκευαστή και η οποία δηλώνει το διάστημα που μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε.

Η ξήρανση των βοτάνων σε πολύ υψηλή θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει απώλεια γεύσης και ιδιοτήτων.

*  Προειδοποιήσεις:

Η παραπάνω περιγραφή του φυτού, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση συνταγή.

Η πληροφορίες που αναφέρονται έχουν αντληθεί από ακαδημαϊκά βιβλία, έρευνες, άρθρα και αναφορές καταξιωμένων βοτανολόγων.

Για τον άνθρωπο κάθε ουσία δυνητικώς μπορεί να έχει ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, καθώς αυτό προέρχεται ανάλογα από την ποσότητα της ουσίας που θα μπει στον οργανισμό, και από τη δυνατότητα αυτού να την απομονώσει ή να την αποβάλλει μετά από κάποια επεξεργασία.

Θεωρείτε απαραίτητη η συμβουλή ειδικού πριν από την χρήση του φυτού, καθώς επίσης δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο μιας ισορροπημένης δίαιτας.

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν είστε έγκυος, θηλάζετε, βρίσκεστε υπό φαρμακευτική αγωγή ή αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας. Να φυλάσσεται μακριά από τα μικρά παιδιά.