Το αρνόγλωσσο το λογχοειδές ή πεντάνευρο ανήκει στην οικογένεια των Πλανταγινίδων.

Είναι φυτό µε πολυετές ρίζωµα και φύλλα λογχοειδή, λεία ἡ ελαφρά χνουδωτά σε ροζέτα γύρω από τη βάση του φυτού, απλωτά ή ηµιόρθια.

Τα άνθη του βρίσκονται στην άκρη του ανθοφόρου µίσχου σε πυκνό στάχυ. Ο καρπός του είναι µικρή κάψα µε δύο σπέρματα.

Ανθίζει από το Φεβράρη µέχρι τον Ιούνη και το βρίσκοµε σε όλο το νησί.

Το αρνόγλωσσο το μέγα ή καλόγηρος είναι ένα άλλο είδος της οικογένειας των Πλανταγινίδων που διαφέρει από το προηγούμενο µε τα μεγάλα έµµισχα και ωοειδή φύλλα του, µε έντονες νευρώσεις που είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα για τα αρνόγλωσσα ή πεντάνευρα.

Άλλες διαφορές εντοπίζονται στην άνθιση του, που είναι σε μακρύ κυλινδρικό στάχυ, στον αριθµό των σπερμάτων σε κάθε κάψα, που φθάνει τα δέκα και στους τόπους που ευδοκιμεί, γιατί αγαπά υγρούς τόπους και το συναντούμε συνήθως στα ορεινά.

Το τρίτο είδος που καταγράφουμε εδώ, μπορούμε να πούμε ότι είναι το ενδιάμεσο είδος των δύο προηγούμενων όσο αφορά το μέγεθος των φύλλων του και είναι το αρνόγλωσσο το µεσαίο, γνωστό και σαν πατόνυχος.

Περιέχουν γλυκοσίδια, φλαβονοειδή, ταννίνη, βλέννα, οργανικά οξέα, σαπωνίνες, ένζυμα και βιταμίνη C.

Έχουν µαλακτικές, αντιφλεγµονικές, αντιµικροβιακές, διουρητικές, καταπραϋντικές, ευστόµαχες, δροσιστικές, στυπτικές, αποφρακτικές και καθαρτικές ιδιότητες.

Στη λαϊκή ιατρική τα βότανα αυτά προτιμούνται για τις ιδιότητές τους αυτές, γιατί είναι δραστικά.

Ο χυμός των φύλλων ή τα τσαλακωμένα φύλλα τους, µε επιθέματα ή επαλείψεις βοηθούν σε δερματικές φλογώσεις, όπως ακµή, πυτιριάσεις, ελκώδεις πληγές, εγκαύματα, αιμορροΐδες, εξωτερικές αιµορραγίες και σε πυρετούς.

Επίσης σε δερματικούς ερεθισμούς από τσιμπήματα από έντοµα, τσουκνίθες, βελόνες και σε κνισμούς.

Κατάπλασμα από λειωμένα φύλλα τους βοηθά να βγουν αντικείμενα που είναι βαθιά στο δέρμα. όπως αγκάθια, κομμάτια από γυαλί και άλλα.

Ο χυμός τους έχει αποδειχθεί µε πειράματα ότι βοηθά σε γαστρίτιδα, έλκος στο στομάχι και σε δυσπεψία, γιατί τακτοποιεί την οξύτητα του στομαχιού. Επίσης και σε εντεροκολίτιδα.

Ο χυμός αυτός δουλεμένος µε ασπράδι του αυγού, βοηθά στα µάτια που δακρύζουν.

Τα φυτά αυτά µε την ποσότητα βλέννας που περιέχουν, αποτελούν ένα θαυμάσιο µαλακτικό και μηχανικό καθαρτικό που δεν ερεθίζει τα έντερα, γιατί η ενέργεια τους οφείλεται στο γεγονός ότι αυξάνει τον όγκο των κοπράνων και διευκολύνει την απόρριψη τους.

Οι σπόροι των φυτών αυτών χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία για την παραγωγή της βλέννας που περιέχουν. Η βλέννα αυτή χρησιμοποιείται στη φαρμακοποιία για την παρασκευή καθαρτικών και μαλακτικών φαρμάκων και στην υφαντουργία για την επεξεργασία διαφόρων υφασμάτων, όπως η μουσελίνα.

Τα φύλλα τους χρησιμοποιούνται επίσης χάρι στις βακτηριοκτόνες ιδιότητές τους, για την καταπολέμηση τις ερισίβης των δένδρων, µια ασθένεια στα οπωροφόρα δένδρα που προκαλεί το μαρασμό και την ξήρανση τους. Απλά τρίβουμε τους κορμούς των δένδρων µε φύλλα των πεντάνευρων.

ΕΓΧΥΜΑ: Αφήνουμε τα βότανα για 15 λεπτά σε καυτό νερό, τα σουρώνουμε και πίνουμε.

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 1 με 2 κουταλάκια βότανο, σε 1 φλιτζάνι του τσαγιού με νερό και πίνουμε 3 φορές την ημέρα. Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται για πέταλα, άνθη, φύλλα και όλα τα αρωματικά βότανα.

*ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ: Για εξοικονόμηση χρόνου, από το προηγούμενο βράδυ ή το πρωινό μας, ετοιμάζουμε ένα (ολοήμερο) ρόφημα, το βάζουμε σε γυάλινο μπουκάλι ή παγούρι, και το πίνουμε ανά τακτικά χρονικά διαστήματα, καθόλη την περίοδο της ημέρας (από το πρωί έως το βράδυ).

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 3 με 6 κουταλάκια βότανο, σε ποσότητα 3 φλυτζάνια του τσαγιού νερό, το φτιάχνουμε μόνο 1 φορά και το πίνουμε έως ότου τελειώσει.

* Συμβουλές & Μυστικά :

Αφέψημα: Βράζουμε για λίγα λεπτά ένα κουταλάκι του καφέ σπόρους τους σε ένα ποτήρι γάλα, αφήνουμε για 5 - 10 λεπτά καλυμμένο, σουρώνουμε και πίνουμε 3 ποτήρια την ηµέρα. Συστήνεται για τις μυκολυτικές και καθαρτικές του ιδιότητες, όπως βήχα, βρογχικά που συνοδεύονται µε φλέγματα και σε δυσκοιλιότητα.

Σιρόπι: Λειώνουμε τα φύλλα τους, σουρώνουµε και παίρνουμε το χυμό τους που τον δένουμε σε σιρόπι µε το ανάλογο μέλι και φυλάμε. Το σιρόπι αυτό το χρησιμοποιούμε παίρνοντας τρεις κουταλιές της σούπας την ημέρα.

*Ειδικά συστήνεται για προβλήµατα του αναπνευστικού από απλό βήχα μέχρι φθύσῃ.

Φρέσκα φύλλα, τα πλένομε καλά, τα τσαλακώνουµε ανάμεσα στα χέρια µας και τα χρησιμοποιούμε µε επιθέματα. Μπορούμε να τα λειώσουμε, να τα σουρώσουμε και να πάρουμε το χυμό τους, που τον χρησιμοποιούμε µε επαλείψεις ή παίρνουμε θεραπευτικά ένα κουταλάκι του καφέ τρεις φορές την ηµέρα, µισή ώρα πριν το φαγητό.

*Μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε και για φλεγμονές των ματιών, από απλές μέχρι έλκη. Απλά στάζουμε από μία σταγόνα του στο κάθε µάτι πρωί, βράδυ και σε πιο σοβαρές καταστάσεις, όπως τα έλκη, αρκετές φορές την ημέρα.

*Οι πεζοπόροι και γενικά οι ανθρώποι που περνούν αρκετό χρόνο στην ύπαιθρο, καλά είναι να γνωρίζουν ότι τα φυτά αυτά μπορούν να τους χρησιμεύσουν από απλές καταστάσεις µέχρι πιο σοβαρές.

Σε περιπτώσεις που τα παπούτσια, για οποιονδήποτε λόγο, τους δημιουργήσουν προβλήματα και ερεθίσουν το δέρµα ή δημιουργηθούν φουσκάλες λόγω της τριβής, αρκεί να αναζητήσουν τα είδη αυτά των φυτών, να κόψουν και να καθαρίζουν τα φύλλα τους, µετά να τα τσαλακώσουν για να βοηθήσουν στο χυμό των φύλλων να επιδράσει πιο αποτελεσματικά και να τα βάλουν σαν επίθεµα στο µέρος που έχει ερεθιστεί.

Με συχνές αλλαγές των επιθεμάτων αυτών, θα ανακαλύψουν στο τέλος της ημέρας ότι το πρόβλημα έχει εξαλειφθεί.

*  Καμία αναφορά παρενέργειας δεν έχει καταγραφεί 

Σημείωση:

Η γεύση προέρχεται από έλαια στα κυτταρικά τοιχώματα των φυτών. Το κόψιμο ή η άλεση σπάει τα κυτταρικά τοιχώματα και απελευθερώνει τη γεύση.

Όλα τα σκευάσματα βοτάνων μπορούν να αποθηκευτούν αποτελεσματικά σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος, για παράδειγμα μέσα σε ένα ντουλάπι κουζίνας.

Θα πρέπει πάντοτε να ελέγχουμε την ένδειξη ημερομηνίας που ορίζετε από τον κατασκευαστή και η οποία δηλώνει το διάστημα που μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε.

Η ξήρανση των βοτάνων σε πολύ υψηλή θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει απώλεια γεύσης και ιδιοτήτων.

*  Προειδοποιήσεις:

Η παραπάνω περιγραφή του φυτού, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση συνταγή.

Η πληροφορίες που αναφέρονται έχουν αντληθεί από ακαδημαϊκά βιβλία, έρευνες, άρθρα και αναφορές καταξιωμένων βοτανολόγων.

Για τον άνθρωπο κάθε ουσία δυνητικώς μπορεί να έχει ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, καθώς αυτό προέρχεται ανάλογα από την ποσότητα της ουσίας που θα μπει στον οργανισμό, και από τη δυνατότητα αυτού να την απομονώσει ή να την αποβάλλει μετά από κάποια επεξεργασία.

Θεωρείτε απαραίτητη η συμβουλή ειδικού πριν από την χρήση του φυτού, καθώς επίσης δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο μιας ισορροπημένης δίαιτας.

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν είστε έγκυος, θηλάζετε, βρίσκεστε υπό φαρμακευτική αγωγή ή αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας. Να φυλάσσεται μακριά από τα μικρά παιδιά.