Η συκή η καρική, συκιά ή συτζιά ανήκει στην οικογένεια των Μορίδων.

Είναι θάμνοι ή δένδρα που μπορούν να φθάσουν τεράστιες διαστάσεις. Είναι έντονα διακλαδισµένα και έχουν φύλλα μεγάλα, τρίλοβα, µε μακρύ µίσχο, τραχιά µε έντονες νευρώσεις.

Στη βάση των ακραίων φύλλων βρίσκονται τα θηλυκά άνθη αχλαδοειδή µε µια κεντρική οπή, απ᾿όπου γίνεται η γονιμοποίηση τους από έντομα τα οποία πολλαπλασιάζονται στην άγρια συκιά και μεταφέρουν γύρη από τα αρσενικά της άνθη.

Ο καρπός τους είναι σαρκώδης, γλυκύς και συγκαταλέγεται στα εκλεκτά καλοκαιρινά φρούτα. Καλλιεργείται σε πάρα πολλές ποικιλίες. Αν υπάρχει ένα δένδρο που ανήκει στην ιστορία της ανθρωπότητας, αυτό είναι η συκιά. Μαζί µε το αμπέλι και την ελιά μοιράζεται την αναφορά στη Βίβλο.

Σήµερα υπάρχουν πέραν των 600 ποικιλιών σε όλο τον κόσμο.

Η βεγγαλική συκιά που ευδοκιμεί στις ανατολικές Ινδίες και θεωρείται ιερό φυτό, ήταν ονομαστό για τις τεράστιες διαστάσεις του από την αρχαιότητα.

Το φυτό αυτό, χρησιμοποιώντας τις εναέριες ρίζες του, φυτρώνει σε απόσταση από το μητρικό και µε τον τρόπο αυτό δίδει µια αλυσίδα από θυγατρικά δένδρα, που µπορεί να καλύψουν µια απόσταση 2-3 χιλιομέτρων.

Η συκιά η καρική είναι ιθαγενές των μεσογειακών χωρών δένδρο και αναφέρεται στην ελληνική μυθολογία. Η μητέρα Γη μεταμόρφωσε τον Τιτάνα γιο της, Συκέα σε δένδρο, για να τον γλυτώσει από την καταδίωξη του Δία. Ο Όμηρος αναφέρεται στη συκιά στην Οδύσσεια του.

Η Αθήνα φημιζόταν για τα σύκα της και η εξαγωγή τους, χωρίς άδεια απαγορευόταν, αυτό αποδεικνύει και τη σημασία που απέδιδαν στα φρούτα αυτά. Πλήρωναν δε όσους φανέρωναν τους παραβάτες του νόµου αυτού, που τους ονόμαζαν συκοφάντες.

Με την πάροδο των χρόνων όμως αρκετοί έκαναν ψευδείς καταγγελίες για να εκδικηθούν τους εχθρούς τους, µε αποτέλεσµα η λέξη συκοφάντης να χάσει την αρχική της σηµασία και να μείνει γνώστη µε την έννοια της ψεύτικης καταγγελίας, µέχρι σήµερα.

Οι Αιγύπτιοι πίστευαν ότι µετά τα βαλανίδια, τα σύκα ήταν η τροφή των προγόνων τους, γι’αυτό τα σέβονταν και τα εκτιμούσαν πολύ και άφησαν πάρα πολλές συνταγές για τη χρήση τους.

Οι Ρωμαίοι πίστευαν ότι οι ιδρυτές της Ρώμης, Ρώμος και Ρώμυλος, είχαν βρεθεί από τη λύκαινα που τα θήλαζε κάτω από μία συκιά.

Στην Παλαιά Διαθήκη υπάρχουν καταγραφές για τη θεραπεία αποστηµάτων στα ούλα και στοµατικών φλεγμονών µε σύκα. Στο βιβλίο του ο Ησαΐας περιγράφει το πώς θεράπευσε το βασιλιά της Ιουδαίας Εζεκία που είχε όγκο, µόνο µε σύκα.

Ο Πλάτωνας τα αποκαλούσε φίλους των φιλοσόφων γιατί τονώνουν το μυαλό. Ο Διοσκουρίδης σύστηνε τα σύκα και τα φουντούκια για πιθανή δηλητηρίαση, ενώ η σχολή των Σαλερνών τα σύστηνε σαν τονωτική, παχυντική τροφή, που χαλαρώνει τα έντερα, ανακουφίζει το στήθος και γιατρεύει πολλούς όγκους.

Τα σύκα είναι ένα από τα πιο αγαπητά φρούτα για πάρα πολύ κόσμο. Η συκιά σήµερα καλλιεργείται σε πάνω από 600 ποικιλίες, τόσο σε πεδινά όσο και σε ορεινά µέρη.

Είναι δε γεγονός ότι οι μεσογειακές χώρες έχουν να επιδείξουν τα καλύτερα και νοστιµότερα είδη σύκων. Σαν φρέσκο φρούτο δεν αντέχει για να διατηρηθεί όταν έχει πλέον κοπεί από το δένδρο.

Υπάρχουν ποικιλίες κατάλληλες για την παρασκευή ξηρών σύκων, ειδικές ποικιλίες για την προετοιμασία γλυκού, παρόλο που στην περίπτωση αυτή εξαρτάται από την τεχνική παρασκευής του γλυκού.

Η παλιά φαρμακολογία τα κατατάσσει ανάµεσα στους 4 καρπούς, σύκα, χουρµάδες, τζίτζιφα και σταφίδες, που ανακουφίζουν το στήθος.

Τα φρούτα και τα φύλλα ξηραίνονται και φυλάγονται. Περιέχουν 50% ζάχαρη, ένζυμα, βλέννα, πηκτίνη, οργανικά οξέα, κάλιο, ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, σίδηρο, αζωτούχες ουσίες, χλώριο, κυτταρίνη και βιταμίνες Α, Β2, C.

Τα σύκα φρέσκα είναι τονωτικά, παχυντικά, διουρητικά, ευκοίλια και ρίχνουν την πίεση.

100 γραμμάρια φρέσκα σύκα περιέχουν 120 θερμίδες ενώ η ίδια ποσότητα ξηρά, 250 θερμίδες. Νεότερες έρευνες, που έχουν γίνει, απέδειξαν ότι όντος τα σύκα είναι οι φίλοι των φιλοσόφων, γιατί τα συστατικά που περιέχουν τονώνουν σωματικά και πνευματικά τον άνθρωπο.

Τα σύκα ξηρά χρησιμοποιούνται κατά τους χειμερινούς µήνες, που δεν υπάρχουν τα φρέσκα τόσο για τροφή όσο και για φαρμακευτικούς σκοπούς.

Για τη δυσκοιλιότητα αφήνουμε από το βράδυ σε ένα δοχείο µε χλιαρό νερό 5 6 ξηρά σύκα. Το πρωί κατανήστικα τρώμε τα σύκα και πίνουμε το νερό, όπου έχουν µουλιάσει ολόκληρο βράδυ.

Για προβλήματα αναπνευστικού, φλεγμονές και αποστήµατα της στοµατική κοιλότητας, βράζουµε 6 σύκα σε ένα ποτήρι νερό. Πίνουµε 2-3 ποτήρια την ηµέρα και ανάλογα µε την περίπτωση κάνουμε γαργάρες µε το αφέψημα αυτό.

Φρέσκα σύκα κομμένα στα δύο και ψητά στο φούρνου, σαν κατάπλασµα χρησιμοποιούνται για να ανοίξουν αποστήµατα, αιµατάδες, σπυριά και για επιφανειακούς όγκους.

Το ίδιο βοηθά και το κατάπλασµα από 7 κοπανισµένα σύκα και δουλεµένα µε το ασπράδι ενός αυγού. Το τελευταίο αυτό κατάπλασµα συστήνεται ειδικά σε κακοφορμισμένες πληγές.

Για προβλήματα αναπνευστικού συστήνεται και ο ακόλουθος συνδυασμός βοτάνων σε αφέψημα. Βράζουμε σύκα ξηρά, χουρµάδες, χαρούπια και αμύγδαλα µε το ξηρό τους περίβλημα και πίνουμε 2 3 ποτήρια την ηµέρα.

Για εγκαύματα, αποστήµατα και όγκους, βράζουµε σύκα ξηρά σε γάλα, πίνουμε το γάλα και τα σύκα τα κάνουμε κατάπλασµα στα αποστήµατα και στους όγκους. Συστήνεται σε οδοντικά αποστήµατα, χιονίστρες και αιµορρόιδες.

Για ειδικές περιπτώσεις ψήνουμε ξηρά σύκα και φύλλα συκιάς στο φούρνο και τα κάνουμε σκόνη. Χρησιμοποιούμε τη σκόνη αυτή µε τους πάρα κάτω τρόπους:

Για το αναπνευστικό διαλύουµε 2 κουταλάκια του καφέ σκόνη σε ένα ποτήρι νερό και πίνουμε μισό ποτήρι το πρωί και µισό το βράδυ. Μπορούμε να ψήσουμε καφέ µε τη σκόνη αυτή, που βοηθά σε αναπνευστικά προβλήματα ή να την προσθέσουμε στον καφέ που ψήνουμε.

Για δύσκολα µέρη δουλεύουμε τη σκόνη αυτή µε μέλι να γίνει αλοιφή και µε αυτή αλείφουµε τα αποστήµατα, αιµορρόιδες και όγκους.

Σε ρινορραγίες ρουφούµε από τη σκόνη αυτή που βοηθά να ξεπεραστεί το πρόβλημα.

Η σκόνη του ξηρού σύκου αποτελεί ένα από τα συστατικά του καφέ υγιεινής διατροφής, που γίνεται από διάφορα βότανα καβουρδισµένα και που, ενώ έχουν τη γεύση του καφέ, δεν έχουν την καφεΐνη που είναι βλαβερή για τον οργανισμό.

Δίνουμε και µία συνταγή για ένα υγιεινό ποτό που μπορούμε να ετοιμάσουμε μόνοι µας. Βράζουμε σε 10 λίτρα νερό, ένα κιλό σύκα και λίγα μούρα του κέδρου, τα αφήνουμε να χωνευτούν για µια εβδομάδα, τα σουρώνουµε, αφήνουμε το υγρό σε μπουκάλια ακόµη µια εβδομάδα πριν το χρησιμοποιήσουμε.

Για όσους έχουν συκιές στο σπίτι τους και θα ήθελαν να ετοιµάσουν από μόνοι τους ξηρά σύκα, για τις ανάγκες της οικογένειάς τους, δίδουµε µια συνταγή που µας έρχεται από τα βάθη των αιώνων.

Ανοίγουμε στα δυο καλά ψηµένα σύκα και τα αφήνουμε σε σκιερό καλά αεριζόµενο µέρος για µια εβδομάδα. Μετά τα κλείνουμε ένα ένα, προσθέτοντας κατά προτίµηση καρύδια, αμύγδαλα ή σισάµι στο εσωτερικό τους.

Πριν να τα φυλάξουμε τα φουρνίζουμε σε πολύ χαμηλό φούρνο. Για να τα προφυλάξουµε από τα διάφορα έντοµα, τα βάζουμε σε πήλινα δοχεία, τα σκεπάζουµε µε φύλλα δάφνης και τα κλείνουμε ερμητικά.

Η δάφνη πέραν από την προφύλαξη, τους δίδει µια ευχάριστα λεπτή μυρωδιά. Με τη συνταγή αυτή οι αρχαίοι Έλληνες έφτιαχναν τα πασίγνωστα για την εποχή τους «καπάρια σύκα».

Τα ξηρά σύκα συστήνονται για υγιεινή διατροφή και σαν τροφή σε όσους έχουν έντονο το αίσθημα του κρύου κατά τους χειμερινούς µήνες.

Ο Ιπποκράτης σύστηνε σαν καθαρτικό µέσο να τρώνε ένα ξηρό σύκο µε 7 σταγόνες γάλα γαλατσίδας, πριν από κάθε φαγητό.

Φύλλα: Το γάλα των φρέσκων φύλλων και των σύκων, µε συχνές επαλείψεις πρωί, βράδυ, βοηθά να ξεφορτωθούµε κάλλους, σκληρύνσεις, κρεατοελιές, βοηθά να ξεπεράσουμε τον πονόδοντο, προσοχή όµως να µην πάει στα ούλα γιατί είναι καυστικό.

Εξουδετερώνει επίσης το δηλητήριο των σκορπιών. Παλιά το χρησιμοποιούσαν και για τη θεραπεία της λέπρας.

Ο γαλακτερός αυτός χυμός πήζει το γάλα των ζώων και το χρησιμοποιούν όταν δεν έχουν «πυτιά» για το σκοπό αυτό.

Για το άσθµα, κυκλοφοριακό και δυσµηνόρροια χρησιμοποιούμε το αφέψημα φύλλων συκιάς.

Για ρευματισμούς και αρθριτικά βράζουµε φύλλα συκιάς σε γάλα και µε το γάλα αυτό κάνουμε επαλείψεις στο µέρος του πόνου.

Τα φύλλα της συκιάς ψημένα στο φούρνο και κοπανισμένα σε σκόνη βοηθούν να σταματήσει η ρινορραγία, όταν ρουφήξουµε λίγη από τη σκόνη αυτή. Η σκόνη αυτή χρησιµοποιείται επίσης και για την καταπολέμηση της ευκοιλιότητας

Το αφέψημα από φύλλα συκιάς και διόσµου βοηθά σε περιπτώσεις διάρροιας.

Στην ύπαιθρο υπάρχει η δοξασία ότι ο ύπνος κάτω από τη συκιά είναι βλαβερός για την υγεία του ανθρώπου γιαυτό και τον αποφεύγουν.

ΕΓΧΥΜΑ: Αφήνουμε τα βότανα για 15 λεπτά σε καυτό νερό, τα σουρώνουμε και πίνουμε.

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 1 με 2 κουταλάκια βότανο, σε 1 φλιτζάνι του τσαγιού με νερό και πίνουμε 3 φορές την ημέρα. Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται για πέταλα, άνθη, φύλλα και όλα τα αρωματικά βότανα.

*ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ: Για εξοικονόμηση χρόνου, από το προηγούμενο βράδυ ή το πρωινό μας, ετοιμάζουμε ένα (ολοήμερο) ρόφημα, το βάζουμε σε γυάλινο μπουκάλι ή παγούρι, και το πίνουμε ανά τακτικά χρονικά διαστήματα, καθόλη την περίοδο της ημέρας (από το πρωί έως το βράδυ).

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 3 με 6 κουταλάκια βότανο, σε ποσότητα 3 φλυτζάνια του τσαγιού νερό, το φτιάχνουμε μόνο 1 φορά και το πίνουμε έως ότου τελειώσει.

* Συμβουλές & Μυστικά :

Από το ιατροσοφικό Μαχαιρά διαβάζουμε:

Δια τον λύκον της κεφαλης. Τηγάνισε φύλλα αγριοσυκιάς µε ξύδι δριμύ και άλειφε. Τηγάνισε ρίζαν της αγριοσυκιάς µε το λάδι και άλειφε την κεφαλή µε λύκον και ιάται.

Τα φύλλα της συκιάς έχουν και πρακτικές για την οικοκυρά χρήσεις. Έχουν την ιδιότητα να µαλακώνουν τα σκληρά κρέατα. Αρκεί να αφήσουν στην κατσαρόλα που βράζει το σκληρό κρέας ένα κλωναράκι συκιάς και να καλύψουν το κρέας στο φούρνο µε φύλλα συκιάς.

*  Καμία αναφορά παρενέργειας δεν έχει καταγραφεί 

Σημείωση:

Η γεύση προέρχεται από έλαια στα κυτταρικά τοιχώματα των φυτών. Το κόψιμο ή η άλεση σπάει τα κυτταρικά τοιχώματα και απελευθερώνει τη γεύση.

Όλα τα σκευάσματα βοτάνων μπορούν να αποθηκευτούν αποτελεσματικά σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος, για παράδειγμα μέσα σε ένα ντουλάπι κουζίνας.

Θα πρέπει πάντοτε να ελέγχουμε την ένδειξη ημερομηνίας που ορίζετε από τον κατασκευαστή και η οποία δηλώνει το διάστημα που μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε.

Η ξήρανση των βοτάνων σε πολύ υψηλή θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει απώλεια γεύσης και ιδιοτήτων.

*  Προειδοποιήσεις:

Η παραπάνω περιγραφή του φυτού, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση συνταγή.

Η πληροφορίες που αναφέρονται έχουν αντληθεί από ακαδημαϊκά βιβλία, έρευνες, άρθρα και αναφορές καταξιωμένων βοτανολόγων.

Για τον άνθρωπο κάθε ουσία δυνητικώς μπορεί να έχει ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, καθώς αυτό προέρχεται ανάλογα από την ποσότητα της ουσίας που θα μπει στον οργανισμό, και από τη δυνατότητα αυτού να την απομονώσει ή να την αποβάλλει μετά από κάποια επεξεργασία.

Θεωρείτε απαραίτητη η συμβουλή ειδικού πριν από την χρήση του φυτού, καθώς επίσης δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο μιας ισορροπημένης δίαιτας.

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν είστε έγκυος, θηλάζετε, βρίσκεστε υπό φαρμακευτική αγωγή ή αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας. Να φυλάσσεται μακριά από τα μικρά παιδιά.