Ο φλόμος ο καλπώδης, το γνωστό φλομόχορτο ή κλαμούρα ή τσούνα, ανήκει στην οικογένεια των Σκροφουλαρίδων.

Είναι διετές φυτό καλυμμένο µε ασπριδερό ή κιτρινωπό χνούδι, µε βλαστούς όρθιους, διακλαδισµένους κατά την ανθοφορία που µπορεί να φτάσουν το ενάµιση µέτρο. Έχει φύλλα µεγάλα χνουδωτά, κυµµατοειδή κολπωτά.

Τα άνθη του είναι κίτρινα µε μικρό µίσχο και βρίσκονται κατά µήκος των διακλαδώσεων του βλαστού. Ο καρπός του είναι κάψα.

Ανθίζει από τον Απρίλη µέχρι τον Ιούνη και το συναντούμε σε ξηρά µέρη, στα πεδινά και ηµιορεινά. Είναι ένα από τα τέσσερα είδη φλόμου που συναντούμε στην κυπριακή χλωρίδα.

Ο φλόμος ήταν γνωστός από την αρχαιότητα σαν φαρμακευτικό φυτό. Ο Πλίνιος το σύστηνε για το αναπνευστικό για τον άνθρωπο και για το λαχάνιασµα στα άλογα.

Κατά το Μεσαίωνα µε τη χρήση µιας περίεργης συνταγής, µε βάση το φλώμο, θεράπευαν την αρθρίτιδα και τους αιμορροΐδες.

Περιέχουν βλέννα, σάκχαρα, σαπωνίνες, φλαβονοειδή γλυκοσίδια, χρωστικές ουσίες, ταννίνη, κερί, ελάχιστο αιθέριο λάδι, κουµαρίνη, θείο, μαγνήσιο και σίδηρο.

Έχει µαλακτικές, αντιφλεγµονικές, αποχρεπτικές, εφιδρωτικές και ηρεμιστικές ιδιότητες. Μερικοί του αποδίδουν και διουρητικές ιδιότητες, ενώ άλλοι τις αμφισβητούν ή τις απορρίπτουν.

Συστήνεται και χρησιµοποιείται σε φλογώσεις του αναπνευστικού, όπως βρογχίτιδα, πυρετό, καταρροή του αναπνευστικού, επίµονο βήχα και κρυολώγηµα, φλέγματα, άσθµα, βράχνιασμα και αιμοπτύσεις, σε φλεγμονές του γαστροεντερικού, όπως γαστρίτιδα, δυσεντερία, ηπατικές και ικτερικές παθήσεις, σκουλήκια στα έντερα, αιμορροΐδες και κιρσούς.

Εξωτερικά χρησιµοποιείται µε πλύσεις, καταπλάσµατα και εντριβές σε αρθριτικά, πονεµένα µάτια και για καλυτέρευση της όρασης, σε δερµατικά προβλήµατα, όπως χιονίστρες, λειχήνες, αιμορροΐδες, εγκαύματα, ελκώδεις πληγές, κιρσούς, αποστήµατα, αιµατάδες και ψωρίαση.

ΕΓΧΥΜΑ: Αφήνουμε τα βότανα για 15 λεπτά σε καυτό νερό, τα σουρώνουμε και πίνουμε.

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 1 με 2 κουταλάκια βότανο, σε 1 φλιτζάνι του τσαγιού με νερό και πίνουμε 3 φορές την ημέρα. Αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται για πέταλα, άνθη, φύλλα και όλα τα αρωματικά βότανα.

*ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ: Για εξοικονόμηση χρόνου, από το προηγούμενο βράδυ ή το πρωινό μας, ετοιμάζουμε ένα (ολοήμερο) ρόφημα, το βάζουμε σε γυάλινο μπουκάλι ή παγούρι, και το πίνουμε ανά τακτικά χρονικά διαστήματα, καθόλη την περίοδο της ημέρας (από το πρωί έως το βράδυ).

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ: 3 με 6 κουταλάκια βότανο, σε ποσότητα 3 φλυτζάνια του τσαγιού νερό, το φτιάχνουμε μόνο 1 φορά και το πίνουμε έως ότου τελειώσει.

* Συμβουλές & Μυστικά :

Αφέψημα: Βράζουμε 100 γραμμάρια φρέσκα φύλλα και άνθη φλόμου σε ένα λίτρο γάλα για 5 λεπτά σουρώνουµε µε τον ίδιο τρόπο, γλυκαίνουµε και το πίνουµε κατά τη διάρκεια µιας ημέρας.

*Στην Αγγλία το συστήνουν για τη φυματίωση.

*Το ίδιο συστήνεται και για εξωτερική χρήση µε κατάπλασµα σε καλόγηρους αιµατάδες, έλκη, αποστήµατα, αιµορρόιδες και χιονίστρες.

Το γάλα αυτό θεωρείται επίσης σαν ένα αποτελεσματικό καθαρτικό µέσο.

Το αφέψημα αυτό σε νερό όχι σε γάλα, το χρησιμοποιούμε µε εξωτερική χρήση για τα µάτια µε κατάπλασµα, σε δερµατικά προβλήματα µε πλύσεις και καταπλάσµατα ανάλογα µε την περίπτωση και µε κλίσµατα σε ευκοιλιότητες.

*Με γαργάρες το χρησιμοποιούμε σε βραχνάδα.

Ξηρά φύλλα: Τα ξηρά φύλλα του φλόμου συστήνονται στους ασθματικούς να τα καπνίζουν σαν τσιγάρο ή να τα καίνε στα κάρβουνα και να εισπνέουν το καπνός τους.

Κτηνιατρική: Οι κτηνοτρόφοι σε ευκοιλιότητες των ζώων τους, (συγκεκριµένα σε πρόβατα και αγελάδες) τους δίνουν µε την τροφή τους ρίζες φλόμου και ξεχνούν το πρόβλημα.

Ψαράδες: Οι ψαράδες µας χρησιμοποιούν τα φύλλα του για να ναρκώσουν τα ψάρια και τα χέλια και να τα πιάσουν πιο εύκολα.

*  Καμία αναφορά παρενέργειας δεν έχει καταγραφεί 

Σημείωση:

Η γεύση προέρχεται από έλαια στα κυτταρικά τοιχώματα των φυτών. Το κόψιμο ή η άλεση σπάει τα κυτταρικά τοιχώματα και απελευθερώνει τη γεύση.

Όλα τα σκευάσματα βοτάνων μπορούν να αποθηκευτούν αποτελεσματικά σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος, για παράδειγμα μέσα σε ένα ντουλάπι κουζίνας.

Θα πρέπει πάντοτε να ελέγχουμε την ένδειξη ημερομηνίας που ορίζετε από τον κατασκευαστή και η οποία δηλώνει το διάστημα που μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε.

Η ξήρανση των βοτάνων σε πολύ υψηλή θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει απώλεια γεύσης και ιδιοτήτων.

*  Προειδοποιήσεις:

Η παραπάνω περιγραφή του φυτού, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση συνταγή.

Η πληροφορίες που αναφέρονται έχουν αντληθεί από ακαδημαϊκά βιβλία, έρευνες, άρθρα και αναφορές καταξιωμένων βοτανολόγων.

Για τον άνθρωπο κάθε ουσία δυνητικώς μπορεί να έχει ανεπιθύμητο αποτέλεσμα, καθώς αυτό προέρχεται ανάλογα από την ποσότητα της ουσίας που θα μπει στον οργανισμό, και από τη δυνατότητα αυτού να την απομονώσει ή να την αποβάλλει μετά από κάποια επεξεργασία.

Θεωρείτε απαραίτητη η συμβουλή ειδικού πριν από την χρήση του φυτού, καθώς επίσης δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο μιας ισορροπημένης δίαιτας.

Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν είστε έγκυος, θηλάζετε, βρίσκεστε υπό φαρμακευτική αγωγή ή αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας. Να φυλάσσεται μακριά από τα μικρά παιδιά.